ramirez

Το Studio Ghibli είναι ευρέως αναγνωρισμένο για τη συναρπαστική αφήγηση και τα όμορφα κινούμενα σχέδια. Υπάρχει όμως και μια άλλη πτυχή των ταινιών Ghibli που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη κι αυτό είναι το φαγητό. Από τα απολαυστικά bento boxes μέχρι την ιεροτελεστία του πρωινού, η προσοχή του Studio Ghibli στη λεπτομέρεια της απεικόνισης του φαγητού είναι αξιοσημείωτη. Το Studio Ghibli ιδρύθηκε το 1985 από τους Hayao Miyazaki, Isao Takahata και Toshio Suzuki και έγινε γρήγορα επιτυχία στην Ιαπωνία. Με πέντε από τις ταινίες τους να συγκαταλέγονται στις δέκα πιο κερδοφόρες ταινίες κινουμένων σχεδίων της χώρας, ήταν σαφές ότι η Ghibli είχε βρει το κοινό της. Η δημοτικότητά τους εκτοξεύτηκε ακόμη περισσότερο όταν η Walt Disney Studios απέκτησε τα δικαιώματα διανομής των ταινιών τους σε όλο τον κόσμο. Ένα από τα στοιχεία που διακρίνουν το Studio Ghibli είναι το μοναδικό του στυλ κινουμένων σχεδίων. Οι χαρακτήρες και τα τοπία ζωντανεύουν με έναν τρόπο που μοιάζει οικείος και μαγικός. Αλλά αυτό που πραγματικά το ξεχωρίζει είναι η ικανότητά του να κάνει το φαγητό να φαίνεται απίστευτα λαχταριστό στην οθόνη. Τόσο λαχταριστό που όταν μιλάμε για τις ταινίες σκεφτόμαστε αυτόματα όλα αυτά τα νόστιμα πιάτα που θα θέλαμε να τρώμε στην πραγματική ζωή, από το bento box με το ρύζι και το ψητό ψάρι μέχρι το αχνιστό στιγμιαίο ramen. «Το anime food είναι μία απόδραση για πολλούς ανθρώπους. Έχει μια πολύ καταπραϋντική επίδραση» λέει η Christina Song στο Serious Eats, δημιουργός του δημοφιλούς λογαριασμού στο Instagram @anime__food. «Είναι σαν μια στιγμή στον χρόνο που έχει παγώσει τέλεια». Το φαγητό εμφανίζεται ως ο καλύτερος, υπερβολικός εαυτός του στα anime. Το μέσο παίρνει τις πιο ελκυστικές πτυχές του και τις ενισχύει: Κάθε μαλακή πουτίγκα έχει μια ακαταμάχητη λάμψη και κάθε γεμάτο μπολ με ζυμαρικά περιβάλλεται από τη σωστή ποσότητα ατμού. Οι σκηνές φαγητού στις παραγωγές του Studio Ghibli διαφέρουν από τα άλλα anime, όπως σημειώνει η αρθρογράφος Kiera Wright-Ruiz, καθώς οι αφηγήσεις επιβραδύνονται για να φιλοξενήσουν το μαγείρεμα, το φαγητό και το μοίρασμά του. Αυτές οι σκηνές είναι συχνά στενά συνυφασμένες με τις αφηγήσεις των χαρακτήρων ή με τη γενικότερη ιστορία, όπως αυτή στην οποία δύο γονείς μεταμορφώνονται σε γουρούνια ενώ τρώνε στην αρχή της ταινίας Spirited Away, δημιουργώντας τη σύγκρουση που πρέπει τελικά να επιλύσει η πρωταγωνίστρια της ταινίας, η Chihiro. Από τις πιο μικρές λεπτομέρειες μιας σεκάνς μαγειρικής, όπως μια οκτάχρονη που κόβει λαχανικά με τρόπο που υποδηλώνει ότι έπρεπε να το κάνει για χρόνια εξαιτίας της απώλειας ενός γονέα, μέχρι την παρουσίαση όμορφων πιάτων, όπως μια αχνιστή ψαρόπιτα με ένα χρυσοκάστανο ψάρι χαραγμένο στην κρούστα της, η εστίαση στην προετοιμασία και την απόλαυση του φαγητού φαίνεται να κάνει αυτούς τους κόσμους κινουμένων σχεδίων να ζωντανεύουν. Οι πιο νόστιμες στιγμές του Studio Ghibli Τα bento boxes αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ιαπωνικής κουζίνας. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι το Studio Ghibli αποτίει φόρο τιμής σε αυτή τη γαστρονομική παράδοση παρουσιάζοντας νόστιμα bento boxes σε ορισμένες από τις ταινίες του. Ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα είναι το My Neighbor Totoro, όπου η Satsuki δημιουργεί λαχταριστά bentos για την οικογένειά της. Αυτά τα σχολαστικά προετοιμασμένα γεύματα δεν χρησιμεύουν μόνο ως τροφή, αλλά αντανακλούν επίσης τη φροντίδα και την αγάπη που δίνει στον ρόλο της ως μεγαλύτερη αδελφή. Καθώς ο θεατής παρακολουθεί τη Satsuki να προετοιμάζει κάθε συστατικό του bento, δεν μπορεί παρά να τα λαχταρήσει. Στο Up on Poppy Hill οι θεατές παίρνουν μια γεύση από τη ζωή της Umi Matsuzaki, ενός 16χρονου κοριτσιού που βιώνει την απώλεια, την αγάπη και την ανεξαρτησία. Καθώς η Umi αναλαμβάνει να μαγειρεύει γεύματα στο σπίτι, παρακολουθείς την προετοιμασία πολλών λαχταριστών πιάτων. Ένα από αυτά είναι το aji fry, ένα παραδοσιακό ιαπωνικό πιάτο που αποτελείται από τηγανητό σκουμπρί. Η προσοχή στη λεπτομέρεια αντικατοπτρίζεται στον τρόπο με τον οποίο η Umi τηγανίζει με λεπτότητα κάθε κομμάτι ψαριού στην εντέλεια. Η χρυσαφί κρούστα και το τρυφερό κρέας καθιστούν αδύνατο να αντισταθεί κανείς στη γοητεία αυτού του κλασικού φαγητού. Το Ponyo εξερευνά τον υποβρύχιο κόσμο της μαγείας μέσα από τα μάτια του ομώνυμου ήρωα, ενός ψαριού που μεταμορφώνεται σε κοριτσάκι και γίνεται φίλος με ένα αγόρι που ονομάζεται Sosuke. Μια από τις πιο αξιομνημόνευτες στιγμές της ταινίας έχει να κάνει με το ζαμπόν. Σε αυτή τη διάσημη σκηνή φαγητού, η μητέρα του Sosuke φτιάχνει στιγμιαίο ramen για τα παιδιά. Ο Sosuke κουνάει δυνατά το πακέτο με το ramen μέχρι τα στεγνά ζυμαρικά να πέσουν στο κεραμικό μπολ με γδούπο – η Ponyo, που δεν είναι ακόμα εξοικειωμένη με τον ανθρώπινο κόσμο, προσπαθεί να τον μιμηθεί, αλλά το πιάνει πολύ δυνατά και τα σπασμένα ζυμαρικά σκορπίζονται στο μπολ της. Στη συνέχεια, η μητέρα του Sosuke ρίχνει βραστό νερό πάνω από τα ζυμαρικά και τα σκεπάζει, και τα παιδιά πρέπει να περιμένουν, όπως λέει ο Sosuke, «τρία λεπτά». Όταν η μητέρα του Sosuke επιστρέφει, τους λέει να καλύψουν τα μάτια τους («Μην κρυφοκοιτάτε!») καθώς προσθέτει τα υλικά. Όταν ανοίγουν τα μάτια τους, τους υποδέχεται ένα τέλειο μπολ με ράμεν: μισό βραστό αυγό, ψιλοκομμένα κρεμμυδάκια και δύο χοντρές φέτες ζαμπόν βρίσκονται πάνω σε έναν διαυγή ζωμό με τρεμάμενα σφαιρίδια λίπους στην επιφάνεια και τα ζυμαρικά ορατά από κάτω. Η Ponyo τσιρίζει από ευχαρίστηση και αρπάζει αμέσως ένα καυτό κομμάτι ζαμπόν με τα δάχτυλά της. Το Howl ’s Moving Castle φημίζεται για τη μαγική ιστορία αγάπης και τους γοητευτικούς χαρακτήρες του. Η Sophie αναλαμβάνει να μαγειρέψει πρωινό χρησιμοποιώντας τον Calcifer, έναν δαίμονα της φωτιάς που μιλάει και είναι υπεύθυνος για την τροφοδοσία του κάστρου. Καθώς ετοιμάζει ένα πλούσιο γεύμα, σε κάνει να αισθάνεσαι σαν να κάθεσαι στο τραπέζι τους. Το φαγητό του Studio Ghibli μοιάζει – εκτός από νόστιμο – υπέροχα παρηγορητικό. Ακόμα κι αν πρόκειται για ταινίες με μαγικά πλάσματα και φανταστικές ιστορίες, όταν έρχεται η ώρα του φαγητού όλα μοιάζουν υπερβολικά αληθινά και λαχταριστά. Το φαγητό παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της ιαπωνικής κουλτούρας. Η κουζίνα είναι στενά συνδεμένη με τη φύση, αντλώντας έμπνευση από τις τέσσερις εποχές του χρόνου, καθώς και από την πλούσια ποικιλία βρώσιμων συστατικών που προσφέρει η γη και η θάλασσα. Όπως και στην ιαπωνική κουζίνα έτσι και στις ταινίες του Studio Ghibli ένα πιάτο είναι πολλά περισσότερα από ένα γεύμα. Και το σχετικό link...

Ξέρατε ότι ο χαρακτήρας από τα καρτούν «Popeye» ήταν βασισμένο σε έναν αληθινό άνθρωπο; Αυτή είναι η ιστορία του. Το πραγματικό του όνομα ήταν Frank «Rocky» Fiegel. Γεννήθηκε το 1868 στην Πολωνία και, όταν ήταν παιδί, μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες με την οικογένειά του, η οποία εγκαταστάθηκε σε μια μικρή πόλη του Ιλινόις. Ως νεαρός άνδρας, ο Rocky στράφηκε προς τη θάλασσα. Μετά από μια 20ετή καριέρα ως ναύτης στους εμπορικούς πεζοναύτες, ο Fiegel συνταξιοδοτήθηκε. Αργότερα προσλήφθηκε από την ταβέρνα Wiebusch 's στην πόλη Τσέστερ του Ιλινόις ως «πορτιέρης» για να διατηρεί την τάξη στο θορυβώδες μπαρ. Ο Rocky απέκτησε γρήγορα τη φήμη ότι πάντα εμπλεκόταν σε καυγάδες (και συνήθως κέρδιζε). Ως αποτέλεσμα, είχε ένα παραμορφωμένο μάτι («Pop-eye»). Επίσης, «πάντα» κάπνιζε την πίπα του, οπότε μιλούσε πάντα από τη μία πλευρά του στόματός του. Στον ελεύθερο χρόνο του, ο Rocky διασκέδαζε τους πελάτες του μπαρ με συναρπαστικές ιστορίες από περιπέτειες που ισχυριζόταν ότι είχε ζήσει κατά τη διάρκεια της καριέρας του ως ναυτικός διασχίζοντας τις «Επτά Θάλασσες». Ο δημιουργός γνώρισε τον αληθινό Popeye Ο δημιουργός του Popeye, ο Elzie Crisler Segar, μεγάλωσε στο Τσέστερ και, ως νεαρός, συνάντησε τον Rocky στην ταβέρνα και καθόταν για ώρες ακούγοντας τις εκπληκτικές «θαλάσσιες» ιστορίες του γέρο-ναύτη. Χρόνια αργότερα, ο Segar έγινε σκιτσογράφος και δημιούργησε ένα κόμικ με τίτλο «Thimble Theater». Τίμησε τον Fiegel ζητώντας του αν θα μπορούσε να δώσει το όνομα του στον χαρακτήρα του νέου κόμικ του «Popeye the Sailor Man». Φυσικά, ο Fiegel κολακεύτηκε και συμφώνησε. Ο Segar ισχυρίστηκε ότι η «Olive Oyl», μαζί με άλλους χαρακτήρες, βασίστηκε επίσης σε πραγματικό πρόσωπο. Ήταν η Dora Paskel, ιδιοκτήτρια ενός μικρού παντοπωλείου στο Τσέστερ. Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι η γυναίκα έμοιαζε πάρα πολύ με τον χαρακτήρα που έφτιαξε – ντυνόταν μέχρι και με τον ίδιο τρόπο! Ανά τα χρόνια, ο Segar διατηρούσε επαφή με τον Rocky και πάντα τον βοηθούσε δίνοντας του χρήματα, καθώς του έδινε ένα μικρό ποσοστό από όσα κέρδιζε από τις εικονογραφήσεις του «Popeye». Και το σχετικό link...

Πώς να μιλήσεις στα παιδιά για το Πολυτεχνείο και τη μαζική εξέγερση των νέων ανθρώπων του ’73; «Ένα παραμύθι που δεν λέει παραμύθια», γραμμένο από τον Γιώργο Κτενά και εικονογραφημένο από τον John Antono δίνει τις απαντήσεις για μια πραγματικότητα που έγινε μύθος. «Τι σημαίνει εξέγερση; Τι είναι το Πολυτεχνείο; Πώς μπορεί κάποιος να σκοτώσει ένα πεντάχρονο;» ρωτά τον παππού του ο μικρός πρωταγωνιστής του «Ένα Παραμύθι που δεν λέει Παραμύθια» (εκδόσεις Red N’ Noir, 48 σελίδες) βλέποντας το μνημείο για τον πεντάχρονο Δημήτρη Θεοδώρα, τον μικρότερο νεκρό του Πολυτεχνείου που πέθανε από πυρά στρατιωτικής περιπόλου στου Ζωγράφου, το μεσημέρι της 17ης Νοεμβρίου του 1973. «Ο Παππούς πήρε από το χέρι το μικράκι. “Πάμε μια βόλτα, έναν περίπατο, δεν μπορώ να καθίσω άλλο εδώ πέρα”. Τα μάτια του παππού γυάλιζαν. Έτοιμα να εκραγούν από τα δάκρυα. Μέχρι και το παιδί το κατάλαβε» γράφει ο Γιώργος Κτενάς στο ωραίο παραμύθι του για τις δραματικές μέρες του Νοέμβρη. Ένα παραμύθι υπό την έννοια των φανταστικών χαρακτήρων, όχι όμως και φανταστικών γεγονότων. Όλα όσα αφηγείται ο παππούς στον εγγονό είναι πέρα για πέρα αληθινά. Τα θύματα του Νοέμβρη του ’73 ήταν αληθινοί άνθρωποι που εξεγέρθηκαν ενάντια στη δικτατορία διεκδικώντας «Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία» όσο κι αν οι δράστες προσπάθησαν να υποβαθμίσουν το έγκλημα, να σβήσουν τα ίχνη, να αποσιωπήσουν την πραγματικότητα, να συσκοτίσουν τις έρευνες, να θάψουν την αλήθεια. «Πέσαμε για ύπνο την 20ή Απριλίου το βράδυ του 1967 και το πρωί της 21ης ξυπνήσαμε με χούντα. Υπήρχε παράξενος θόρυβος έξω από τα παραθύρια μας, ήταν ο ήχος από τα τανκς που είχαν βγει στους δρόμους. Δύο συνταγματάρχες, ο Γιώργος Παπαδόπουλος και ο Νικόλας Μακαρέζος, κι ένας ταξίαρχος, ο Στυλιανός Παττακός, στρατιωτικοί όλοι τους δηλαδή, ήταν επικεφαλής της χούντας» συνεχίζει ο παππούς. Ο μικρός όμως αρχίζει να μπερδεύεται. Πολλές άγνωστες λέξεις, δύσκολες έννοιες, ακατανόητα λόγια. Ο παππούς δεν το βάζει κάτω. Συνεχίζει γιατί όσο δύσκολο και κουραστικό κι αν είναι να περιγράψεις σε έναν πεντάχρονο τι ήταν η δικτατορία και τι έκανε στην Ελλάδα, άλλο τόσο απαραίτητο είναι να μάθουν από μικρά τα παιδιά τι σημαίνει δημοκρατία και ποια ήταν η ιστορία του τόπου τους. Η δικτατορία «βασάνιζε τους αναρχικούς, τους κομμουνιστές, όποιον ήταν εχθρός της τον έβαζε στη φυλακή, τον έστελνε εξορία σε ξερονήσια, τον έπαιρνε από την οικογένειά του, τους φίλους του, τη ζωή του. Στο τέλος φυλάκισαν ακόμη και τους δικούς τους. Καταλαβαίνεις;». Ο μικρός δεν καταλαβαίνει πολλά αλλά έχει μια ακόρεστη δίψα να μάθει, όπως όλα τα παιδιά. Το μεγαλύτερο λάθος των ενηλίκων είναι να αφήνουν αναπάντητες τις ερωτήσεις των παιδιών θεωρώντας τες ανόητες, επαναλαμβανόμενες, παιδιάστικες. Και το αμέσως επόμενο είναι να μη λένε στα παιδιά την αλήθεια γιατί τάχα δεν θα καταλάβουν. Υπάρχουν τρόποι να πεις όλη την αλήθεια και να ανταποκριθείς σε κάθε απορία του παιδιού βοηθώντας το να κατανοήσει καλύτερα τον κόσμο και να αποκτήσει από νωρίς τα εφόδια για να γίνει ενεργός και ευαίσθητος πολίτης. Αυτό επιδιώκει ο παππούς του «Παραμυθιού» και το ίδιο ακριβώς προσπαθούν ο Γιώργος Κτενάς και ο John Antono. Και τα καταφέρνουν περίφημα να περιγράψουν μια από τις πιο μελανές σελίδες της νεοελληνικής ιστορίας, αυτήν της επταετούς δικτατορίας, η οποία γύρισε όμως με μια από τις πιο ηρωικές κινητοποιήσεις μιας σημαντικής μερίδας του πληθυσμού και, κυρίως, της νεολαίας. Ο Κτενάς, μέσω του παππού, δεν αρκείται μόνο στα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Μιλά για τον Μεταξά, τον Χίτλερ, τον Μουσολίνι και τη Χρυσή Αυγή για να δείξει ότι ο φασισμός δεν είναι προϊόν παρθενογένεσης και δεν εμφανίστηκε στην Ελλάδα το 1967 από το πουθενά, ούτε και έσβησε με την πτώση της χούντας. Δεν χαρίζεται στους «νοικοκυραίους» και τους «νομοταγείς» πολίτες που ανέχθηκαν τη χούντα ή και συντάχθηκαν μαζί της γοητευμένοι από το τρίπτυχο «ησυχία, τάξη και ασφάλεια» και κραυγάζοντας υπέρ «πατρίδος, θρησκείας και οικογένειας». Γι’ αυτό και στους ηθικούς αυτουργούς του επταετούς εγκλήματος αντιπαραβάλλει τις ηρωικές προσωπικότητες των αγώνων του λαού που κράτησαν ψηλά τη σημαία της αντίστασης και της αξιοπρέπειας, τον Κώστα Περρίκο, τον Γρηγόρη Λαμπράκη, τον Περικλή Κοροβέση. Και καταλήγει στα τραγικά γεγονότα της νύχτας του Πολυτεχνείου, τα οποία αφηγείται με όση ακρίβεια και όση έκταση απαιτείται για να τα κατανοήσει ένα μικρό παιδί. Σε ολόκληρο το «Παραμύθι» την αφήγηση υπηρετούν ιδανικά τα σκίτσα του John Antono σε χρώματα της Crispy Shift, ενώ η έκδοση συνοδεύεται από ένα σύντομο «Χρονολόγιο της Δικτατορίας» και την πλήρη λίστα των αποδεδειγμένα νεκρών των γεγονότων του Πολυτεχνείου. ● Παρουσίαση του βιβλίου «Πολυτεχνείο: ένα παραμύθι που δεν λέει παραμύθια» Σάββατο 16 Νοεμβρίου, 20.30, Red n’ Noir, Δροσοπούλου 52, Αθήνα. Ομιλητές: John Antono (σκιτσογράφος), Μπάμπης Μπαλτάς (μέλος της Παιδαγωγικής Ομάδας Σκασιαρχείο), Γιώργος Οικονόμου (διδάκτορας Φιλοσοφίας, μέλος του αντιδικτατορικού κινήματος) και ο Γιώργος Κτενάς. Συντονίζει η δημοσιογράφος Ελευθερία Κουντουρά. Είσοδος ελεύθερη. Και το σχετικό link...

Η χούντα γκρέμισε την πύλη του Πολυτεχνείου για δεύτερη φορά. Είχαν προηγηθεί οι «σύμμαχοι» Βρετανοί κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών… Η πύλη του Πολυτεχνείου ανοίγει διάπλατα αυτές τις μέρες για να μπουν μικροί και μεγάλοι και να αποτίσουν φόρο τιμής στα θύματα του αντιδικτατορικού αγώνα. Οι ασπρόμαυρες εικόνες με το τανκ να εισβάλλει γκρεμίζοντας την πύλη υπενθυμίζουν ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Στις 17 Νοέμβρη του ’73 όμως, η πύλη δεν έπεσε για πρώτη φορά. Είχε ισοπεδωθεί ξανά από ένα άρμα μάχης σε ένα άλλο μεγάλο έγκλημα. «…Το πρωί της 5ης Δεκεμβρίου ξεκίνησε η επιχείρηση κατά του κτιρίου της Γενικής Ασφάλειας στη συμβολή των οδών Πατησίων και Στουρνάρη. Τμήμα του ΕΛΑΣ Σπουδαστών, με τον Γρηγόρη Φαράκο επικεφαλής, οχυρώθηκε στα κτίρια του Πολυτεχνείου. Οι άνδρες του, με πυρά από το κτίριο της Πρυτανείας, προσπαθούσαν να καλύψουν ομάδα συμμαχητών τους που επιχειρούσε, κατερχόμενη από την πλατεία Εξαρχείων και την οδό Μπουμπουλίνας, να τοποθετήσει εκρηκτικά στην είσοδο του κτιρίου της Ασφάλειας. Ανάμεσα σε αυτούς ήταν και ο Φοίβος Τσέκερης, ο οποίος είχε την ευθύνη να καθοδηγήσει την πρώτη δύναμη που θα επιχειρούσε να εισβάλει στο κτίριο, καθώς γνώριζε καλά τους χώρους του από την περίοδο της Κατοχής όταν βρέθηκε κρατούμενος σε αυτό», περιγράφει ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης στο βιβλίο του «Δεκεμβριανά 1944 – Η Μάχη της Αθήνας» (εκδ. Αλεξάνδρεια). Ένα τμήμα του 6ου Τάγματος Αλεξιπτωτιστών των Βρετανών όμως μπόρεσε να μπει στο προαύλιο του Πολυτεχνείου σκοτώνοντας τρεις ΕΛΑΣίτες. Σύμφωνα με τον Χαραλαμπίδη, οι αιφνιδιασμένοι μαχητές του ΕΛΑΣ, ανάμεσά τους ο μουσικός Ιάνης Ξενάκης, ο φιλόσοφος Κώστας Αξελός και ο σκηνοθέτης Αλέξης Δαμιανός, επιχείρησαν να διαπραγματευτούν με τους Βρετανούς «υποστηρίζοντας ότι ο ΕΛΑΣ δεν πολεμά αυτούς αλλά τους Έλληνες φασίστες, τους συνεργάτες των γερμανικών αρχών κατοχής». Οι διαπραγματεύσεις δεν απέδωσαν και, όπως γράφει ο Χαραλαμπίδης, «…ένα βρετανικό άρμα μάχης, μια εικόνα που ο Φοίβος Τσέκερης ξαναείδε είκοσι εννέα χρόνια μετά κατά τη διάρκεια της χούντας, έσπασε την πύλη του Πολυτεχνείου και εισήλθε στον αύλειο χώρο με τη συνοδεία στρατιωτών». Ένα άλλο σημείο της μάχης αναπαριστούν με κόμικς οι Νίκος Κουφόπουλος και Νικόλας Αγάθος στο «Εδώ Ελεύθερα Εξάρχεια» (εκδ. των Συναδέλφων). Τα περιστατικά περιγράφει και ο Αντώνης Ζήβας στην εφημερίδα δρόμου «Άπατρις» και στο redtopia.gr: «Ένας από τους ΕΛΑΣίτες που είχαν στήσει το πολυβόλο στην μπλε πολυκατοικία ήταν ο… Λεωνίδας Κύρκος! Από το μπαλκόνι του πατρικού του πυροβολούσε το τανκ των Βρετανών που ήθελε να μπει στο Πολυτεχνείο από την πύλη της Στουρνάρη. Το ίδιο, μάλλον, τανκ προσπάθησε να εξουδετερώσει ένας φοιτητής αρχιτεκτονικής από τον λόχο Λόρδος Βύρων της ΕΠΟΝ (Πολυτεχνείου) με μία χειροβομβίδα, αλλά αυτή έσκασε νωρίτερα και τον τραυμάτισε στο πρόσωπο χάνοντας το ένα του μάτι. Ήταν ο Ι(ω)άννης Ξενάκης…». Οι υπεύθυνοι για τις δύο φορές που γκρεμίστηκε η πύλη του Πολυτεχνείου ήταν διαφορετικοί. Και οι δύο περιπτώσεις ωστόσο ήταν οδυνηρές. Ας ευχηθούμε να μην υπάρξει τρίτη φορά. Και το σχετικό link...

Χρόνια τώρα, κάθε Νοέμβρη επανέρχεται η γνωστή γκρίνια από δεξιούς και ακροδεξιούς κύκλους για τον εορτασμό του Πολυτεχνείου. Μια γκρίνια που συνοδεύεται από μια διαφορετικού βαθμού αμφισβήτηση αναφορικά με την αναγκαιότητα της γιορτής, ανάλογα με το επίπεδο «δεξιοσύνης» του καθενός. Οι απλοί δεξιοί επαναλαμβάνουν το «έλα μωρέ, ποιος τα θυμάται αυτά τώρα», οι νοικοκυραίοι αναδεικνύουν τον κίνδυνο των επεισοδίων πέριξ της αμερικανικής πρεσβείας και της πλατείας Εξαρχείων, οι ακραιφνείς φασίστες αναμασούν το ενοχικό δίπτυχο «δεν συνέβη τίποτα το ’73 κι αν συνέβη δεν υπάρχουν αποδείξεις», οι πιο εστέτ κριτικάρουν το «λαϊκίστικο κιτς» του εορτασμού, οι σταρχιδιστές παραπονιούνται γιατί κλείνει το μετρό και δυσκολεύονται να κατέβουν στην Ερμού για ψώνια και για κοκτέιλ στην πλατεία Κολωνακίου, οι αναθεωρητές της Ιστορίας φτάνουν να επιρρίπτουν ευθύνες στους εξεγερμένους ακόμα και για την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο. «Αν νοιάζονταν για τις σπουδές τους οι φοιτητές του ’73 κι αν κοιτούσαν τη δουλειά τους, τίποτα δεν θα είχε συμβεί», «τι να κάνει κι ο καημένος ο στρατός, εντολές εκτελούσε», «ε, δεν θα επιτρέψομεν και την αναρχίαν», «φέρτε μας τα ονόματα των νεκρών», «αφού στον Μαστοράκη αποδείχτηκε όλη η αλήθεια» και άλλα τέτοια. Η αλήθεια είναι πως τα πρώτα χρόνια από την επίσημη θέσπιση του εορτασμού τα πράγματα ήταν ακόμα χειρότερα. Μπορεί το ΠΑΣΟΚ, μέσα στο κλίμα ενθουσιασμού για «τον θρίαμβο του Σοσιαλισμού» τον Οκτώβριο του 1981, να καθιέρωσε τη γιορτή για να την πνίξει στο αίμα λίγα χρόνια αργότερα, αλλά οι αμφιβολίες ήταν έντονες από την αρχή. Και σε πιο δύσκολη θέση έρχονταν πάντα τα Σώματα Ασφαλείας, καθώς πραγματική αποχουντοποίηση δεν συνέβη ποτέ. Οι ίδιοι άνθρωποι που επί επταετίας και καραμανλικής Δεξιάς έδερναν κόσμο για «τρεις κι εξήντα», καλούνταν τώρα να καταθέσουν στεφάνι στο Πολυτεχνείο και να φορέσουν το προσωπείο του δημοκράτη. Την αμφιθυμία αυτή εκφράζει ιδανικά η ειρωνική γελοιογραφία του Γιάννη Ιωάννου πριν από 40 χρόνια δημοσιευμένη στο περιοδικό «Σχολιαστής» και στον τόμο «Το Γνήσιο 1984». Υπενθυμίζοντας ότι αν δεν αλλάξουν οι άνθρωποι που πρέπει να εφαρμόσουν κάτι, δεν πρόκειται να εφαρμοστεί ποτέ. Και το σχετικό link...

Σκίτσο του Ηλία Μακρή στην εφημερίδα Καθημερινή στις 13/11/24.

Άρθρο του Γιάννη Πούλλου. Metal Hammer: 40 χρόνια… σφυροκόπημα Οι συντελεστές του «Metal Hammer» μιλάνε για τους σημαντικότερους σταθμούς στη σαραντάχρονη ιστορία του μοναδικού περιοδικού στην Ελλάδα που από την ημέρα της έκδοσής του δεν έχει λείψει ούτε ένα μήνα από τα περίπτερα. «Καλή τύχη με την απομαγνητοφώνηση», μου ευχήθηκαν οι συντελεστές του «Metal Hammer» καθώς έβγαινα από τα γραφεία του μουσικού εντύπου που φέτος συμπληρώνει 40 χρόνια αδιάλειπτης παρουσίας στον περιοδικό Τύπο. Ναι, σωστά διαβάσατε. Σε μια εποχή που δεκάδες περιοδικά έκλεισαν και εκδοτικοί κολοσσοί κατέρρευσαν ή άλλαξαν χέρια, το «Metal Hammer» είναι το μοναδικό έντυπο στην Ελλάδα που από τον πρώτο μήνα της κυκλοφορίας του, τον Δεκέμβριο του 1984, δεν έλειψε ούτε μία φορά από τα περίπτερα. Σύμφωνα με τον διευθυντή του Metal Hammer Κώστα Χρονόπουλο (στο κέντρο), «το ερασιτεχνικό μεράκι που χαρακτήριζε το περιοδικό από την αρχή όχι μόνο δεν χάθηκε ποτέ, αλλά είναι και ένας από τους λόγους που το περιοδικό επιβιώνει μέχρι σήμερα». «Είναι μεγάλη ικανοποίηση για μας να ξέρουμε ότι υπάρχουν εκεί έξω άνθρωποι και κυρίως νέα παιδιά που αφήνουν έστω για λίγο στην άκρη το κινητό για να αντλήσουν πληροφορία και γνώση για κάτι που τους ενδιαφέρει, όχι σκρολάροντας σε μια οθόνη για να διαβάσουν κείμενα που τους έχει πετάξει ο αλγόριθμος ανάμεσα σε διαφημίσεις και παραθυράκια που εμφανίζονται από το πουθενά, αλλά ξεφυλλίζοντας τις σελίδες ενός περιοδικού που επιμένει στην αξία της ανάγνωσης, μέσα από την οποία μπορεί να βρει και πράγματα που ίσως διαμορφώσουν και τα αυριανά μουσικά του γούστα. Και αυτό γίνεται ακόμη πιο σημαντικό αν λάβουμε υπόψη ότι απευθυνόμαστε –μεταξύ άλλων – σε μια γενιά που τα ψηφιακά Μέσα της εποχής δεν της έχουν επιτρέψει να μάθει να διαβάζει». Σε αυτά τα λόγια του διευθυντή του περιοδικού Κώστα Χρονόπουλου περικλείεται και η φιλοσοφία ενός εντύπου που επιμένει να δίνει αξία στο χαρτί και να πηγαίνει κόντρα στο ρεύμα, κάτι που χαρακτήριζε – και σε ένα βαθμό χαρακτηρίζει ακόμη και σήμερα – το μουσικό είδος με το οποίο καταπιάνεται. Ο ίδιος βρίσκεται στο δυναμικό του «Metal Hammer» εδώ και μια τριακονταετία, και μαζί με τον έτερο «παλιό» και αρχισυντάκτη του περιοδικού Χάκο Περβανίδη είναι οι πλέον κατάλληλοι να μιλήσουν για τα πρώτα χρόνια και τους σημαντικότερους σταθμούς στην ιστορία του «Χάμερ», όπως το αποκαλούν οι αναγνώστες του. Ο εμπνευστής και ο εκδότης Tο πρώτο τεύχος του περιοδικού Ηeavy Metal που κυκλοφόρησε τον Δεκέμβριο του 1984 με φωτογραφίες και αφίσες συγκροτημάτων και μουσικών. Η ιδέα για την κυκλοφορία ενός περιοδικού που θα ασχολείται αποκλειστικά με το heavy metal ανήκε στον Γιάννη Κουτουβό, ο οποίος έφυγε από τη ζωή τον Απρίλιο του 2018. «Ο Γιάννης εργαζόταν τότε σε δισκογραφικές όπως η EMI και η CBS ως υπεύθυνος ξένου ρεπερτορίου» λέει ο Χάκος Περβανίδης. «Αντιλήφθηκε ότι απουσίαζε από την αγορά ένα έντυπο που θα απευθυνόταν στους οπαδούς της σκληρής μουσικής και προσέγγισε έναν εκδότη περιοδικών σοφτ πορνό, στον οποίο ανέλυσε το σκεπτικό του και εκείνος συμφώνησε να βγει το πρώτο τεύχος και αν πήγαινε καλά θα συνέχιζε. Κάπως έτσι, τον Δεκέμβριο του 1984 βγήκε το παρθενικό τεύχος του εντύπου που ονομάστηκε πολύ απλά “Heavy Metal” και το οποίο περιλάμβανε φωτογραφίες και αφίσες συγκροτημάτων και μουσικών. Στην πορεία εμπλουτίστηκε με ειδήσεις και κείμενα που επιμελούνταν σχεδόν αποκλειστικά ο Γιάννης και σταδιακά άρχισαν να γράφουν και άλλοι σε καθαρά ερασιτεχνικό επίπεδο, ορμώμενοι απλώς από την αγάπη και την τρέλα τους γι’ αυτήν τη μουσική». Tο παρθενικό τεύχος μετά την ένωση με το Metal Hammer. Τέσσερα χρόνια αργότερα ήρθε η ένωση με το «Metal Hammer», με το περιοδικό να διατηρεί όμως και την αρχική ονομασία του και έκτοτε να κυκλοφορεί ως «Metal Hammer & Heavy Metal». «Η θεματολογία εμπλουτίστηκε και με πολλά θέματα και συνεντεύξεις από τις ξενόγλωσσες εκδόσεις του περιοδικού και σταδιακά με νέες εγχώριες στήλες και πλέον όλα έμπαιναν σε πιο επαγγελματική βάση. Υπήρχε όμως κόσμος που έπαιρνε τηλέφωνο ή έστελνε επιστολές και εξέφραζε τις αντιρρήσεις του φοβούμενος ότι το περιοδικό θα έχανε την ταυτότητά του, αυτό το ερασιτεχνικό μεράκι που το έκανε να ξεχωρίζει» θυμάται ο Χ. Περβανίδης. «Αυτό το μεράκι όχι μόνο δεν χάθηκε ποτέ, αλλά είναι και ένας από τους λόγους που το περιοδικό επιβιώνει μέχρι σήμερα» συμπληρώνει ο Κ. Χρονόπουλος. «Στο “Χάμερ” δεν υπάρχει ξύλινη επαγγελματική γλώσσα, τα κείμενα είναι γραμμένα από οπαδούς για οπαδούς, απλώς αυτοί που γράφουν μπορούν να χειριστούν τον λόγο όσο καλύτερα χρειάζεται για να μεταφέρουν τις σκέψεις τους στο γραπτό με τρόπο εύληπτο και ευανάγνωστο». Ένα ακόμη «μανταλάκι» που κρατά το «Metal Hammer» στα περίπτερα είναι και το ιδιαίτερο δέσιμο του κοινού στην Ελλάδα με ό,τι έχει να κάνει με το heavy metal και… τα παρελκόμενά του. «Το κοινό που μας αγοράζει είναι το ίδιο κοινό που πηγαίνει μαζικά στις συναυλίες, που επιμένει να αγοράζει ακόμη δίσκους και CD, που εξαφανίζει τα μπλουζάκια που πουλάνε τα συγκροτήματα στις συναυλίες. Για πολλούς από αυτούς η αγορά του περιοδικού αποτελεί μέρος της ρουτίνας τους» τονίζει ο Βασίλης Μάζαρης, μέλος της συντακτικής ομάδας του «Metal Hammer» από το 2014 και υπεύθυνος ύλης του περιοδικού την τελευταία πενταετία. Οι κρίσιμες αποφάσεις Δεν είναι όμως μόνο το ρομαντικό στοιχείο που κρατά το περιοδικό όρθιο όλα αυτά τα χρόνια, καθώς οι συντελεστές του χρειάστηκε να πάρουν μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια ρίσκα που τελικά απέδωσαν. Ένα από αυτά ήταν η απόφαση να βγουν από τον χορό των προσφορών που είχαν σύρει άλλα έντυπα. «Δεν θέλαμε σε καμία περίπτωση να γίνουμε ένα ακόμη έντυπο που ο κόσμος το αγοράζει για τα δώρα και όχι για την ύλη του. Θυμάμαι ακόμη την εικόνα ανθρώπων να αγοράζουν εφημερίδες και περιοδικά, να ανοίγουν το πλαστικό περιτύλιγμα, να κρατούν τα δώρα και να πετούν το κυρίως σώμα. Οι όποιες προσφορές έχουμε σήμερα είναι πολύ στοχευμένες κι έχουν κάποιο συγκεκριμένο λόγο ύπαρξης, όπως για παράδειγμα η κυκλοφορία του προσωπικού άλμπουμ του Σάκη Τόλη των Rotting Christ μέσω του περιοδικού» υπογραμμίζει ο Κ. Χρονόπουλος. Μία ακόμη κομβική απόφαση ήταν οι αρνήσεις σε προτάσεις εξαγοράς του περιοδικού από εκδοτικούς ομίλους. «Κρίνοντας από την τύχη που είχαν άλλα έντυπα που είδαν κάτι τέτοιο σαν ευκαιρία ή σαν σανίδα σωτηρίας, νομίζω ότι πράξαμε πολύ σωστά» επισημαίνει ο Χ. Περβανίδης και συμπληρώνει: «Οι περισσότεροι από αυτούς που μας χτύπησαν την πόρτα δυστυχώς για όλους έχουν σήμερα κλείσει, παίρνοντας στον λαιμό τους εμβληματικούς τίτλους, ενώ και οι όποιες προσπάθειες ενσωμάτωσης ξένων περιοδικών στον ελληνικό Τύπο έπεσαν στο κενό». Την ύλη του «Metal Hammer» δεν θα τη βρει κανείς στην ιστοσελίδα του περιοδικού την επομένη της έκδοσής του δίπλα στη ροή των ειδήσεων από τον χώρο της σκληρής μουσικής. «Ακόμη και εκεί προσπαθούμε να κάνουμε ένα φιλτράρισμα και να ανεβάζουμε ό,τι εμείς θεωρούμε σημαντικό και όχι ό,τι έχει γίνει trend στην Google. Δεν είμαστε τίποτα τεχνοφοβικοί ούτε ζούμε σε καμιά γυάλα, απλώς προσπαθούμε να αξιοποιήσουμε την τεχνολογία χωρίς να αλλοιώσουμε τον χαρακτήρα του περιοδικού. Αυτό που δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να ξεχνάμε είναι ότι η πληροφορία που παίρνουμε μέσα από αυτό το μαραφέτι δεν είναι τσάμπα, όπως νομίζουν οι περισσότεροι. Ζούμε στην εποχή που η διάχυση της πληροφορίας δεν γίνεται μέσω του ίντερνετ, αλλά μέσω των social media. Και στην πραγματικότητα καταβάλλουμε γι’ αυτήν το πιο ακριβό αντίτιμο προσφέροντας σε έναν αλγόριθμο προσωπικά μας δεδομένα που κάποιοι τα παίρνουν και τα επεξεργάζονται, μετατρέποντας τους χρήστες σε προϊόντα» τονίζει ο Κ. Χρονόπουλος. Για τον αρχισυντάκτη του περιοδικού Χάκο Περβανίδη (στο κέντρο), «οι περισσότεροι από τους εκδοτικούς οίκους που θέλησαν να εξαγοράσουν το “Metal Hammer” δυστυχώς έχουν σήμερα κλείσει παίρνοντας στον λαιμό τους εμβληματικούς τίτλους», ενώ ο υπεύθυνος ύλης Βασίλης Μάζαρης (δεξιά), εκτιμά ότι «για το μέταλ κοινό στην Ελλάδα η αγορά του περιοδικού αποτελεί μέρος μιας ρουτίνας». Γενέθλια με Gamma Ray Τον Δεκέμβριο του 2024 θα βγει στα περίπτερα το υπ’ αριθμόν 480 τεύχος του «Metal Hammer». Στις 9 του ίδιου μήνα στο Principal Club Theater στη Θεσσαλονίκη και στις 10 στο Fuzz Club στην Αθήνα οι συντελεστές του και οι αναγνώστες του θα γιορτάσουν τα τεσσαρακοστά γενέθλια του περιοδικού με δύο συναυλίες, με επίτιμους καλεσμένους τους Gamma Ray. «Δεν μας ενδιέφερε να φέρουμε τους Metallica ή τους Iron Maiden, δεν θα μπορούσαμε άλλωστε. Αυτό που για εμάς έχει μεγαλύτερη αξία είναι αυτή την ιστορική στιγμή να τη γιορτάσουμε με ένα συγκρότημα που γεννήθηκε και μεγάλωσε μαζί με το περιοδικό, που έδωσε πολλά εξώφυλλα στο περιοδικό και οι Gamma Ray είναι σίγουρα ένα από αυτά» καταλήγει ο Χ. Περβανίδης. Και το σχετικό link...

Υπερήρωες, funny animals, εξωγήινοι, δαιμόνιοι ντετέκτιβς, απ’ όλα έχουν τα κόμικς. Πόσοι εκδότες όμως έχουν γίνει πρωταγωνιστές τους; Ο Λευτέρης Σταυριανός της Jemma Press ίσως έχει το ρεκόρ εμφανίσεων στις σελίδες τους. Εδώ και 27 χρόνια εκδίδει κόμικς σπουδαίων Ελλήνων και ξένων δημιουργών, δίνει το «παρών» σε όλα τα μεγάλα γεγονότα της ένατης τέχνης και στις προθήκες των βιβλιοπωλείων του μπορείς να βρεις όλες τις παλιές και νέες κυκλοφορίες. Ο Λευτέρης Σταυριανός μπήκε στον χώρο των κόμικς το 1997 ανοίγοντας το Jemma Books & Comics στον Πειραιά και επεκτάθηκε λίγο αργότερα στην Καλλιθέα. Αλέξια Οθωναίου Σύντομα ξεκίνησε να εκδίδει κόμικς από όλο τον κόσμο δίνοντας βήμα παράλληλα και σε πλειάδα Ελλήνων καλλιτεχνών. Εμβληματικά έργα της παγκόσμιας παραγωγής όπως η πολυτελής έκδοση των περιπετειών του Luther Arkwright του Bryan Talbot, η πολυβραβευμένη εννιάτομη σειρά Bone του Jeff Smith, το δίτομο αντιφασιστικό Eternauta του δολοφονηθέντα από τη χούντα της Αργεντινής Hector Oesterheld και του Francisco López μεταφράστηκαν και κυκλοφόρησαν στη χώρα μας από την Jemma Press. Τάσος Μαραγκός Οι περισσότεροι Έλληνες δημιουργοί έχουν βγάλει μέρος ή και το σύνολο των έργων τους με συνεργάτη τον Σταυριανό: ο Θανάσης Καραμπάλιος το «1800», ο Τάσος Μαραγκός το «Hard Rock», ο Πέτρος Χριστούλιας τον «Νυχτερίδα», ο Στιβ Στιβακτής το «Gerard» κ.ά. Αντώνης Γαλάτης Εκτός από κόμικς ωστόσο, η Jemma Press εκδίδει και λογοτεχνία τρόμου και επιστημονικής φαντασίας, μελέτες θεωρίας και ανθολογίες, εικονογραφημένες ιστορίες και χιουμοριστικά λεξικά. Εκατοντάδες βιβλία, μικρά ή μεγάλα, αυτοτελή ή σε συνέχειες, χιουμοριστικά ή δραματικά, ευπώλητα ή και λιγότερο επιτυχημένα. Το βιβλιοπωλείο της Καλλιθέας μπορεί να μην υπάρχει πια αλλά το κατάστημα του Πειραιά, στην οδό Αλκιβιάδου, εξακολουθεί να αποτελεί στέκι συνάντησης και σημείο αναφοράς των κομιξόφιλων, να διοργανώνει events και πάρτι, να διαθέτει χιλιάδες βιβλία και περιοδικά, από πολύ παλιά και σπάνια μέχρι όλες τις νέες κυκλοφορίες. Σταύρος Κιουτσιούκης Τις προσεχείς εβδομάδες μάλιστα αναμένεται και κάτι καινούργιο, πιο κεντρικά, με «αθηναϊκό αέρα» από την Jemma Press. Με τέτοια δραστηριότητα, δεν είναι τυχαίο που ο Λευτέρης Σταυριανός δεν αποτελεί πια μόνο έναν συνεπή εκδότη, βαθύ γνώστη και ρέκτη των κόμικς αλλά έχει αποκτήσει, ακουσίως, και μια ακόμη διάσταση: αυτήν του χαρακτήρα σε πλήθος ιστοριών, άλλοτε σε πρωταγωνιστικούς ρόλους και άλλοτε σε cameo εμφανίσεις. Τόμεκ Η πιο μακρά και σταθερή του παρουσία είναι αναμφίβολα στις σελίδες από «Το Κουλούρι» του Τόμεκ, καθώς από το 2011 μέχρι σήμερα «υποδύεται» τον φιλοχρήματο, φιλόδοξο, ευρηματικό και, κάποιες φορές, σατανικό εκδότη που μηχανεύεται τρόπους για να πιάσει την καλή και να πουλήσει πιο πολλά κόμικς. Σπύρος Δερβενιώτης Στο «Comic Soap» (2017) του Σπύρου Δερβενιώτη είναι ο κεντρικός πρωταγωνιστής, αφηγούμενος απολαυστικές εμπειρίες με ιδιόρρυθμους πελάτες και ποικίλα ευτράπελα από το βιβλιοπωλείο του. Το βιβλίο άλλωστε, όπως πληροφορεί ο Δερβενιώτης είναι «χαλαρά βασισμένο σε αφηγήσεις του Φραγκίσκου Ζουταλούρη», ένα από τα διάφορα ψευδώνυμα που χρησιμοποιεί ο Σταυριανός στις γραφιστικές του επιμέλειες. Θανάσης Καραμπάλιος Στη συλλογή «Τα Εικοσάχρονα» (2022) των εκδόσεων Ένατη Διάσταση για τη συμπλήρωση 20 ετών από το πρώτο φεστιβάλ Comic N' Play, «παίζει» τον γερασμένο εαυτό του καθώς η ιστορία του Θανάση Καραμπάλιου εκτυλίσσεται το 2050, ενώ στον «Καπτάν Ίγγλο» (2024) του Σταύρου Κιουτσιούκη φαίνεται να απορρίπτει τον τίτλο καθώς του θυμίζει όνομα για ψαροκροκέτες. Αντώνης Βαβαγιάννης Στα «Κουραφέλκυθρα Omnibus II» (2019) του Αντώνη Βαβαγιάννη συμμετέχει σε ένα συνεργατικό φλιπ κόμικς και μπαίνει στη θέση ενός άλλου χαρακτήρα, του Λούθερ, διά χειρός Αλέξιας Οθωναίου, ενώ από τον ίδιο τον Βαβαγιάννη παρουσιάζεται να «χαρίζει» τα βιβλία του σε διαφήμιση της Jemma Press. Δημήτρης Καμένος Σε μονοσέλιδη ιστορία του Τάσου Μαραγκού προαναγγέλλει από το 2012 το νέο κατάστημά του στην Αθήνα, στο «Homo» του Δημήτρη Καμένου (2014) γίνεται επιβάτης τρένου που ελέγχουν οι Ναζί ενώ στο «Homo – Ιστορίες από το Μέτωπο» (2016), στη συμμετοχή του Γιάννη Ρουμπούλια, φιγουράρει κορνιζαρισμένος σε ένα οχυρό των Συμμάχων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Γιάννης Ρουμπούλιας Η πιο μυστική «εμφάνισή» του όμως βρίσκεται στους «Μεταλλάδες» (2017) του Αρη Λάμπου, όταν στην ιστορία του Αντώνη Γαλάτη τούς παρακολουθεί κρυμμένος να απολαμβάνουν τα «σατανιστικά» τραγούδια της... Μαρινέλλας. Κι αυτές είναι λίγες μόνο από τις παρουσίες του Λευτέρη Σταυριανού στα κόμικς, του μόνου ίσως εκδότη που όχι μόνο τα απολαμβάνει, τα επιμελείται και τα κυκλοφορεί αλλά έχει και την τιμή να γίνεται, ξανά και ξανά, χαρακτήρας τους. Και το σχετικό link...

Το 4ο Φεστιβάλ Comicsville στο Κιλκίς άνοιξε τις πύλες του και υποδέχεται Έλληνες και ξένους δημιουργούς με ένα πλούσιο πρόγραμμα αφιερωμένο στα ιταλικά κόμικς και την επίδρασή τους στην ελληνική σκηνή. Όταν το Καλλιτεχνικό και Πολιτιστικό Σύνολο «Η πόλις» ξεκινούσε το Φεστιβάλ Comicsville στο Κιλκίς πριν από τρία χρόνια, λίγοι μπορούσαν να φανταστούν την εξέλιξή του και να προβλέψουν τη μακροημέρευσή του. Με υπομονή, επιμονή και πολύ μεράκι, ωστόσο, το φεστιβάλ καθιερώθηκε και φέτος διοργανώνεται για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά. Η Σοφία Σπυρλιάδου, ο Δημήτρης Καμένος και η ομάδα των συνεργατών και συνεργάτιδών τους απέδειξαν τα προηγούμενα χρόνια ότι είναι πλέον εφικτό να γίνεται ένα σπουδαίο φεστιβάλ σε μια επαρχιακή πόλη και να συγκεντρώνει πλήθος καλλιτεχνών και επισκεπτών με το πρόγραμμά του. Φέτος, το φεστιβάλ είναι αφιερωμένο στα ιταλικά fumetti κάθε είδους, από τα παιδικά μέχρι τα underground, και την επίδραση που άσκησαν στην εξέλιξη των ελληνικών κόμικς κυρίως από τη δεκαετία του 1980 μέχρι σήμερα και σε αυτό το πνεύμα είναι ενταγμένη και η αφίσα του φεστιβάλ που φιλοτέχνησε ο Χρήστος Σταμπουλής. Κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ θα λειτουργούν τέσσερις σημαντικές εκθέσεις που απλώνονται σε όλους τους χώρους του διατηρητέου κτιρίου της Καπναποθήκης της Αυστροελληνικής. Έκθεση «Ανοιχτή πόλη» Στην κεντρική έκθεση του φεστιβάλ συμμετέχουν περισσότεροι από 50 δημιουργοί με ποικίλη θεματολογία. Από το εξωτερικό συμμετέχουν οι André Ducci, Pasquale Frisenda, Ester Santovito (Ιταλία), Filip Andronic, Milorad Vicanovic Maza (Βοσνία-Ερζεγοβίνη), Bé (Γαλλία), Sebastià Cabot (Ισπανία), Pavel Čech (Τσεχία), Flores Τhéo, Ariane Pinel (Γαλλία), Aleksandar Ilicic, Jeroen Janssen, Joyeux Hélène (Βέλγιο), Łukasz Kowalczuk, Piotr Nowacki (Πολωνία), Marco Stojanović, Aljiosa Tomic (Σερβία), ενώ από την εγχώρια σκηνή οι Δημήτρης Αβραμόπουλος, Δήμητρα Αδαμοπούλου, Γιάννης Αντωνόπουλος, Σταυρούλα Ανθηροπούλου, Χριστίνα Ανθηροπούλου, Αντώνης Βαβαγιάννης, Νάσος Βασιλακάκης, Βασίλης Γκογκτζιλάς, Ελενα Γώγου, Σπύρος Δερβενιώτης, Τάσος Ζαφειριάδης, Πάνος Ζάχαρης, Εφη Θεοδωροπούλου, Δημήτρης Καμένος, Σταύρος Κιουτσούκης, Περικλής Κουλιφέτης, Μάνος Λαγουβάρδος, Βαγγέλης Ματζίρης, Μαρία-Όλια Ντακογιάννη, Θανάσης Πετρόπουλος, Θανάσης Πέτρου, Κώστας Σκλαβενίτης, Σοφία Σπυρλιάδου, Χρήστος Σταμπουλής, Νίκος Σταυριανός, Μαρία Τζαμπούρα, Μανώλης Φραγγίδης κ.ά. Έκθεση μαθητών και νέων καλλιτεχνών Στον επάνω όροφο της Καπναποθήκης θα εκτεθούν τα έργα των μαθητών του τμήματος κόμικς των εργαστηρίων του Καλλιτεχνικού και Πολιτιστικού Συνόλου «η πόλις» καθώς και νέων δημιουργών, φίλων του «Πόλις». Έκθεση – αφιέρωμα στον Hugo Pratt Σε συνεργασία με το Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Αθηνών παρουσιάζεται η έκθεση «Hugo Pratt – Corto Maltese: η κληρονομιά, το έργο, η βιογραφία» με τη διαδρομή του μεγάλου Ιταλού καλλιτέχνη και του δημοφιλούς χαρακτήρα του και alter ego του. Στην πλήρως τεκμηριωμένη έκθεση περιλαμβάνονται οι σημαντικοί σταθμοί στην καριέρα του Hugo Pratt, οι ξεχωριστές περιπέτειες του Corto Maltese και αναλυτικά ιστορικά σημειώματα που πλαισιώνουν κάθε πληροφορία. Έκθεσή του Goran Dachev Τέλος, σε συνεργασία με τον πολιτιστικό σύλλογο Art Equilibrium της Βόρειας Μακεδονίας πραγματοποιείται η ατομική έκθεση του Goran Dachev, εικονογράφου από τη γειτονική χώρα, με έργα από το σύνολο της καριέρας του. Το πρόγραμμα συμπληρώνουν μια σειρά από workshops και εργαστήρια με τον Γιάννη Αντωνόπουλο, τον Περικλή Κουλιφέτη και τη Σοφία Σπυρλιάδου, ομιλίες για τα ιταλικά κόμικς και τη σχέση τους με τα ελληνικά από τους Γιάννη Ιατρού, Περικλή Κουλιφέτη και Γιάννη Κουκουλά, λειτουργία βιβλιοπωλείων από τους εκδοτικούς οίκους Ένατη Διάσταση και Jemma Press, live sketching με τον Σταύρο Κιουτσιούκη και μια μεγάλη ποικιλία RPG παιχνιδιών για μικρούς και μεγάλους. ♦ 4ο Φεστιβάλ Κόμικς Κιλκίς «Comicsville» 2024 Πότε: 8-10 Νοεμβρίου 2024 Πού: Καπναποθήκη Αυστροελληνικής, Νικ. Παναγιώτου 50, Κιλκίς Είσοδος ελεύθερη Και το σχετικό link...

Οι πρόεδροι των ΗΠΑ έρχονται και παρέρχονται. Ό,τι κι αν κάνουν στη θητεία τους, όσα καλά και, κυρίως, όσα κακά πράξουν, όσες χώρες κι αν βομβαρδίσουν, όσους νέους πολέμους κι αν ξεκινήσουν, κάποια στιγμή θα ξεχαστούν. Ο μόνος που δεν θα ξεχαστεί ποτέ είναι ο πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ, ο εμβληματικός Τζορτζ Ουάσινγκτον. Θα αποτελεί πάντα ένα σύμβολο ενότητας και ανεξαρτησίας για τους Αμερικανούς που ούτως ή άλλως τον «πιάνουν» κάθε μέρα στα χέρια τους στο χαρτονόμισμα του ενός δολαρίου καθώς στο κέντρο του φιλοξενείται ένα από τα πολλά πορτρέτα του που φιλοτέχνησε ο Gilbert Stuart πριν από δύο και πλέον αιώνες. Ένα τέτοιο πορτρέτο του, ελαφρώς παραλλαγμένο, βρίσκεται στο πέμπτο τεύχος της σειράς Army @ Love, The Art of War (2009) των Rick Veitch και Gary Erskine. Στη σειρά πρωταγωνιστούν επίλεκτα μέλη μιας ομάδας Αμερικανών πεζοναυτών που σπέρνουν τον όλεθρο στη φανταστική χώρα του Αφμπαγκιστάν, κάπου στη Μέση Ανατολή. Όλα τα εξώφυλλα αποτελούν παρωδίες γνωστών έργων τέχνης (Μόνα Λίζα του Ντα Βίντσι, Πρόγευμα στη Χλόη του Μανέ, Nighthawks του Χόπερ, Συμφωνία σε Γκρι και Μαύρο του Ουίστλερ) με τους Αμερικανούς στρατιώτες να έχουν αντικαταστήσει τα πρόσωπα των πρωτοτύπων αφού προηγουμένως έχουν ισοπεδώσει πόλεις και χωριά και σκοτώσει μελαψούς αντιπάλους και άμαχους. Αντικρίζοντας τα μαζικά εγκλήματα του στρατού των ΗΠΑ ανά τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της βοήθειας προς το Ισραήλ, ο Τζορτζ Ουάσινγκτον θα ένιωθε αποτροπιασμό και θα εξέφραζε αποστροφή. Και αυτό κάνει στο εξώφυλλο των Veitch και Erskine με την γκριμάτσα του και το επιφώνημά του. Εκφράζει την οργή του και την ντροπή του. Και το σχετικό link...

Εξώφυλλο της Εύας Μουρτζή.

Τα νο 2488, 2489. Μεταφέρθηκαν στην βάση.

Εξώφυλλο της Ναταλίας Καπατσούλια.

Με αφορμή τις επερχόμενες αμερικανικές εκλογές, ας δούμε πώς τα κόμικ και οι ήρωές τους έχουν ανά καιρούς ταχθεί με διαφορετικά πολιτικά ρεύματα των ΗΠΑ. Τα κόμικ και φυσικά οι κινηματογραφικές μεταφορές τους – από το δημοφιλές Marvel Cinematic Universe μέχρι τα συνεχή reboot του “Batman” και του “Superman” – αποτελούν σήμερα ένα από τα κυρίαρχα “συστατικά” της λεγόμενης ποπ κουλτούρας. Ολοένα και περισσότεροι φαν καταφεύγουν σε αυτή την αποκαλούμενη ένατη τέχνη προκειμένου να αποδράσουν από την καθημερινότητα, τις πολιτικές εξελίξεις και τις έντονες συζητήσεις για κοινωνικά θέματα. Η εν λόγω τάση “φυγής” ωστόσο είναι λίγο οξύμωρη, καθώς με μια πιο προσεκτική ματιά θα διαπιστώσει κανείς ότι τα κόμικς και τα graphic novels έχουν μακρά ιστορία πλούσιας κοινωνικής και πολιτικής κριτικής. Και αυτό ίσως εξηγεί γιατί ανέκαθεν αποτελούσαν αντικείμενο συζητήσεων για το αν πρέπει ή όχι να τα διαβάζουν οι μαθητές στα σχολεία (και ποια genres είναι πιο… ακατάλληλα). Συζητήσεις που ξεκίνησαν ήδη από το 1954, όταν ο Γερμανο-αμερικανός ψυχίατρος Φρέντρικ Γουέρθαμ με το βιβλίο του «Η Αποπλάνηση των Αθώων» προκάλεσε πολιτιστικό πανικό, ισχυριζόμενο ότι τα κόμικς ήταν υπεύθυνα για την αύξηση της εγκληματικότητας και τη διαφθορά των μυαλών των νέων αναγνωστών τους και συνεχίζονται φυσικά μέχρι σήμερα. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι το 2022 στο Τέξας, ένας νομοθέτης πρότεινε την απαγόρευση 800 και πλέον βιβλίων από τις σχολικές βιβλιοθήκες, περιλαμβάνοντας και τo graphic novel “The Lottery” που βασίστηκε στο ομότιτλο διήγημα της Shirley Jackson, με το σκεπτικό ότι θίγει ζητήματα φύλου και κοινωνικής παράδοσης. Την ίδια χρονιά στο Τενεσί, το σχολικό συμβούλιο της κομητείας McMinn αποφάσισε την αφαίρεση του “Maus“, έργο του γνωστού κομίστα Art Spiegelman, από τη διδακτέα ύλη, επικαλούμενο ζητήματα γλώσσας και απεικόνισης. Παρά τις ενστάσεις, το graphic novel αποτελεί μία βαθιά αλληγορία για το Ολοκαύτωμα και χρησιμοποιείται σε σχολικά προγράμματα στις ΗΠΑ για την εκμάθηση της σύγχρονης ιστορίας. Η Christina Knopf, καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο SUNY Cortland, σχολιάζει σχετικά πως τα κόμικς και τα graphic novels (σε αντίθεση με άλλες μορφές τέχνης) μπαίνουν πιο εύκολα στο «στόχαστρο» και απειλούνται με λογοκρισία ή και απαγόρευση, λόγω ενός συνήθους στερεότυπου: «Συχνά συναντώ ανθρώπους που λένε ότι “τα κόμικς απευθύνονται σε παιδιά“. Στην πραγματικότητα, αν τα διαβάσεις, καταλαβαίνεις πως δεν είναι έτσι. Αυτή η παρεξήγηση ίσως να είναι ο λόγος που έργα όπως το “Maus” προκαλούν τόσο έντονες αντιδράσεις.» Τι ψηφίζουν οι ήρωες των κόμικς Εάν δεν έχεις ξανακούσει για το “Maus”, να ξέρεις ότι έχει περισσότερα κοινά στοιχεία με τα τα διάσημα κόμικ υπερηρώων από ότι νομίζεις. Υπάρχουν άλλωστε αρκετοί ήρωες που παίρνουν εμφανώς θέση σε πολιτικά ζητήματα και εκφράζουν συγκεκριμένες πολιτικές απόψεις και ιδεολογίες. Στην πλειοψηφία τους ωστόσο, οι χαρακτήρες των κόμικς δείχνουν να διατηρούν μια “ασφαλή” στάση που τους κρατά μακριά από συγκεκριμένες πολιτικές τοποθετήσεις, καθώς οι μεγάλες εταιρείες Marvel και DC αποφεύγουν να αγγίξουν θέματα που θα μπορούσαν να αποξενώσουν ένα μέρος του αναγνωστικού τους κοινού. Αν πάμε στα πιο γνωστά ονόματα, ο Σούπερμαν στην εκδοτική του ιστορία έχει καταπιαστεί συχνά με κοινωνικά θέματα, καθώς ήταν ανέκαθεν ενάντια σε ισχυρούς κοινωνικούς παράγοντες, από μαφιόζους σε φτωχογειτονιές μέχρι διεφθαρμένους διευθυντές ορφανοτροφείων. Και μπορεί αρκετοί να τον χαρακτηρίζουν ως “πρόσκοπο” και “βαρετό καλό παιδί”, δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι δημιουργήθηκε για να είναι ο προστάτης των καταπιεσμένων, ο άνθρωπος που θα έστεκε απέναντι στους ισχυρούς όχι για να αποκτήσει εξουσία, αλλά γιατί ήξερε ότι αυτό ήταν το σωστό. Οι δημιουργοί του, δύο Αμερικανοί συγγραφείς εβραϊκής καταγωγής, γνώριζαν από πρώτο χέρι τι σημαίνει διωγμός, τόσο στις χώρες καταγωγής των οικογενειών τους όσο και στη δική τους πατρίδα. Ο Superman γεννήθηκε σε έναν κόσμο στο χείλος του πολέμου και μιας οικονομικής ύφεσης που είχε αφήσει βαθιά σημάδια στους αναγνώστες του, οι οποίοι είχαν βιώσει αυτή την κρίση από κοντά. Η πιο αξιοσημείωτη ιστορία του ωστόσο ήρθε στα τέλη του 1946 με τον τίτλο “Clan of the Fiery Cross.” Σε αυτήν, ο Σούπερμαν τα έβαλε με μια ομάδα που συμβόλιζε την Κου Κλουξ Κλαν, η οποία προσπαθούσε να τρομοκρατήσει την πόλη της Metropolis, στοχεύοντας κυρίως μέλη της ασιατικής αμερικανικής κοινότητας. Επιπλέον, η σχέση του Superman με τις προοδευτικές ιδέες ήταν τόσο έντονη που πριν τη δολοφονία του Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι τον Νοέμβριο του ’63, το επιτελείο του Προέδρου των ΗΠΑ συνεργαζόταν με την DC για την έκδοση ενός τεύχους κόμικ, στο οποίο ο Superman θα συναντούσε τον JFK και θα τον βοηθούσε σε ένα πρόγραμμα εκγύμνανσης… Παρότι η ιστορία αυτή ήταν ανάλαφρη, αποτελεί μια σημαντική μαρτυρία για τη σχέση του ήρωα με έναν αμερικανό πρόεδρο που έβλεπε τον Σούπερμαν ως μέσο για πραγματική αλλαγή. Ο Spider-Man (όπως και οι Daredevil, Luke Cage) ανήκουν στην εργατική τάξη. Σε όλες τις αποδόσεις του, ο Peter Parker εμφανίζεται να ελίσσεται μεταξύ διαφορετικών επαγγελμάτων όπως διανομέας φαγητού και φωτογράφος, προσπαθώντας να επιβιώσει ενώ ταυτόχρονα δίνει μάχες με την υπερηρωική στολή του. Είναι άρα πιθανό να τείνει περισσότερο προς τους Δημοκρατικούς. Ένα ενδιαφέρον fun fact για τον δημοφιλή αραχνοκέφαλο είναι ότι το 1966, ο Steve Ditko (ένας εκ των δημιουργών του) εμφάνιζε τον Peter Parker σαν οπαδό της Ayn Rand, εμπνεύστριας του φιλοσοφικού ρεύματος του Αντικειμενισμού, το οποίο υποστηρίζει ότι το μόνο κοινωνικό σύστημα που αναγνωρίζει πλήρως τα ατομικά δικαιώματα είναι ο καπιταλισμός, ειδικά ο «πλήρης, γνήσιος, ανεξέλεγκτος, άναρχος laissez-faire καπιταλισμός»… Υπάρχει και μια γνωστή σεκάνς στο τεύχος Amazing Spider-Man #38 όπου ο Parker αρνείται να συμμετάσχει σε μια διαδήλωση φοιτητών. Έκτοτε ο Ditko επιχείρησε να “σβήσει” αυτή τη λεπτομέρεια για τον ήρωα, αποδίδοντάς τη σε δικά του βιώματα. Ο Captain America, δημιούργημα δύο καλλιτεχνών εβραϊκής καταγωγής την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, μπήκε αμέσως στην πολιτική μάχη, καθώς στο πρώτο του τεύχος απεικονίζεται να δίνει γροθιά στον Χίτλερ. Ο δημιουργός Joe Simon ανέφερε πως δέχθηκε απειλές μετά την κυκλοφορία του τεύχους λόγω του πολιτικού αυτού statement. Η πολιτική κληρονομιά του Captain America δεν χάθηκε στη μετέπειτα ιστορία των κόμικς και των ταινιών, όπως στην ταινία “Captain America: The Winter Soldier” (2014), το στόρι της οποίας αποκαλύπτει την εισβολή της φασιστικής τρομοκρατικής οργάνωσης Hydra στον αμερικανικό κρατικό μηχανισμό ασφαλείας. Η Marvel προσπάθησε κατά καιρούς να απομακρύνει τα κόμικ από την πολιτική, αλλά η ίδια η ιστορία δείχνει ότι αυτό δεν ήταν εφικτό. Οι X-Men για παράδειγμα πρωτοεμφανίστηκαν το 1963 – την ίδια χρονιά που η αστυνομία κατέστειλε με βία τις αντιρατσιστικές διαδηλώσεις του Κινήματος Μπέρμιγχαμ στην Αλαμπάμα και που ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ πρωτοστάτησε στην πορεία στην Ουάσιγκτον. Οι X-men, μια ομάδα ανθρώπων που γεννήθηκαν διαφορετικοί, αντικατοπτρίζουν μέχρι σήμερα τις διακρίσεις κατά φυλετικών μειονοτήτων και φυσικά της LGBTQ κοινότητας. Ο Green Arrow είναι γνωστός για τις αριστερές του πεποιθήσεις, ενώ ο Hawkman παρουσιάζεται συντηρητικός, κάτι που έχει οδηγήσει σε επικές διαμάχες μεταξύ τους. Φυσικά και υπάρχουν ήρωες που κινούνται στα… άκρα: Ο Wally West των 80’s, ο γνωστός Flash, ξεκίνησε με συντηρητικές απόψεις στο κόμικ “New Teen Titans” προτού μετατοπιστεί σε πιο φιλελεύθερες ιδέες όταν απέκτησε τον δικό του τίτλο. Ο US Agent, κατά κόσμον John Walker, παρουσιάζεται επίσης ως υπερσυντηρητικός χαρακτήρας. Σε μία ιστορία μάλιστα εμφανίζεται να επικροτεί τον Norman Osborn για τη δολοφονική “αντιμετώπιση” της εξωγήινης φυλής των Skrulls… Ήρωες με στρατιωτικό υπόβαθρο όπως οι Green Lantern (Hal Jordan), Captain Marvel (Carol Danvers) και Nick Fury, συνήθως έχουν μια πιο συντηρητική προσέγγιση. Από την άλλη, ο Iron Man / Tony Stark με την ξεκάθαρη καπιταλιστική του νοοτροπία, είναι πιθανό να είναι «ρεπουμπλικανός στην καρδιά», κάτι που ίσως ισχύει και για τον Batman / Bruce Wayne, λόγω της ατομικιστικής και συχνά αυταρχικής του στάσης. Φυσικά και υπάρχουν ήρωες που κινούνται στα… άκρα. Για παράδειγμα, ο Rorschach από τους Watchmen έχει μια σαφή ακροδεξιά κοσμοθεωρία, ενώ ειδική μνεία αξίζει στον Homelander από τη σειρά “The Boys” για την αυταρχικότητά του και τη φασιστική ιδεολογία του. Είναι σημαντικό να προσθέσουμε εδώ ότι εκτός των πιο maistream εκδόσεων, τα graphic novels έχουν καταφέρει να αποτυπώσουν δυναμικά κοινωνικά και πολιτικά θέματα. Ειδική μνεία αξίζει στα εξαιρετικά “The Arrival” του Shaun Tan, το “Persepolis” της Marjane Satrapi και το “American Born Chinese” του Gene Luen Yang, που σύντομα θα γίνει σειρά από τη Disney+. Και τα τρία περιγράφουν κοινωνικές και πολιτικές δυναμικές και έχουν κερδίσει πολυάριθμα βραβεία, όχι μόνο στην κατηγορία των κόμικ αλλά και ως ξεχωριστά λογοτεχνικά έργα. Και το σχετικό link...

Benjamin Roure BoDoï – 03.01.2024 "Είτε προσπαθείς να ανασύρεις μνήμες, είτε ανεβαίνεις έναν δρόμο, πρόκειται για την ίδια κίνηση. Το δίκτυο ενός αστικού χάρτη ή ο λαβύρινθος της μνήμης, είναι το ίδιο παιχνίδι όπου όλα αλληλοσυνδέονται. Θέλησα να τα διηγηθώ όλα αυτά στην κόρη μου που είναι 30 χρονών και στον εγγονό μου, για να μην επαναλάβω αυτό που έκαναν οι γονείς μου που δεν μετέδωσαν την οικογενειακή μας ιστορία". Charles Berberian, Une éducation orientale "Λίγο πριν από τις 15 Μαρτίου 2020, βγάζω αυτή τη φωτογραφία. Θα την χρειαστώ σαν ντοκουμέντο για ένα σχέδιο. Μόλις είχα ξεκινήσει την εικονογράφηση ενός κειμένου του Arnaud Cathrine: "Ο πατέρας μου είναι ένας υπερήρωας". Στέλνω την πρώτη τελειωμένη εικόνα στον Arnaud και στην εκδότριά μου για να δουν αν τους κάνει. Και τότε, bim! είναι η αρχή του περιορισμού ελέω covid-19." Γεννημένος στη Βαγδάτη το 1959 από πατέρα Αρμένιο και μητέρα Ελληνίδα, ο Charles Berberian μεγάλωσε στο Λίβανο, κοντά στον αδελφό του Alain και τη γιαγιά του [Λούσυ Οικονομίδη – σ.σ.], πριν πετάξει στη Γαλλία όπου σπούδασε και εγκαταστάθηκε. Για πολλά χρόνια δεν επέστρεψε στη Βηρυτό. Εδώ, σε αυτή την "ανατολίτικη εκπαίδευση", ανατρέχει σε μικρές οικογενειακές ιστορίες που έχει φυλάξει στην καρδιά του, στη γεωγραφία μιας πόλης που μεταβάλλεται συνέχεια παραμένοντας ίδια, σε έναν πλούσιο πολιτισμό και σε κατοίκους που έχουν μάθει να ζουν με τον πόλεμο και τις κρίσεις. Εν ολίγοις, σκιαγραφείται εδώ με μικρές πινελιές το πορτρέτο μιας οικογένειας. Πρόκειται ίσως για ένα από τα πιο όμορφα βιβλία του Charles Berberian (Monsieur Jean, Afterz, Jukebox, Les Amants de Shamat, Charlotte Perriand...), ή πάντως ένα από τα πιο συγκινητικά. Πιθανώς επειδή είναι ένα από τα πιο προσωπικά. Απεικονίζει τον εαυτό του ως παιδί, φαν του Blueberry, θαυμαστή του μεγαλύτερου αδερφού του, του πιο σικ νεαρού της Βηρυτού, ο οποίος έγινε κινηματογραφιστής (La Cité de la peur) και πέθανε το 2017. Θυμάται τα τρυφερά λόγια της γιαγιάς του, τα βράδια που περνούσε κλεισμένος στο διάδρομο περιμένοντας να σταματήσουν οι βομβαρδισμοί, το μεγάλο ξενοδοχείο στην παραλία, τις πολιτικές συζητήσεις... Συγκεντρώνει επίσης τις μαρτυρίες των θυμάτων της έκρηξης στο λιμάνι το 2020, αναφέρει διαδηλώσεις και σκιαγραφεί μια πόλη σε διαρκή αναβρασμό. Με την κομψότητα που χαρακτηρίζει το ύφος του, ο Charles Berberian χρησιμοποιεί χρωματιστά μελάνια, στυλό, κολάζ και επικαλύψεις για να δημιουργήσει ένα μη γραμμικό αλλά εξαιρετικά ευαίσθητο άλμπουμ σαν το ημερολόγιο μιας προσωπικής αναζήτησης, αυτής της πόλης των παιδικών του χρόνων και σαν κομμάτια μιας χαμένης ευτυχίας. Ένα βιβλίο που θα μείνει. Minh Tran Huy Madame Figaro – 23.10.2023 Τι σας έκανε να επιχειρήσετε ένα τέτοιο ταξίδι στο παρελθόν; Charles Berberian – Ένιωσα ότι ήμουν επιτέλους έτοιμος να μεταφέρω σε κόμικς την ιστορία της οικογένειάς μου. Ήθελα επίσης να περάσω λίγο χρόνο μαζί τους σχεδιάζοντας στιγμές που μοιραστήκαμε. Στην αρχή σκέφτηκα να δώσω στον καθένα ένα κεφάλαιο, αλλά τελικά ο αδελφός μου, ο Αλέν, και η γιαγιά μου, πήραν λίγο περισσότερο χώρο από τους άλλους. Τι μπορεί να ειπωθεί γι' αυτές τις μικτές καταβολές; Επηρέασαν την καλλιτεχνική σας κλίση; Μικτές... δεν ξέρω. Αυτό που ξέρω είναι ότι η μητέρα μου σχεδίαζε και ζωγράφιζε, και έχω συμπεριλάβει ένα πορτρέτο του πατέρα μου, του Κλοντ, που σχεδίασε η μητέρα μου, η 'Αρτεμις, στο οικογενειακό άλμπουμ που κλείνει το βιβλίο. Ο προπάππους μου, ο Καρλ Βάγκνερ, ζωγράφιζε, όπως και ο πατέρας του, ο Χέρμαν. Από αυτή την άποψη ναι, η ζωγραφική είναι οικογενειακή δραστηριότητα. Όσο για το μείγμα ελληνικής, αρμενικής, γαλλικής και γερμανικής καταγωγής (νομίζω ότι υπάρχει ακόμη και μια μικρή δόση ισπανικής σε ένα από τα παρακλάδια του γενεαλογικού δέντρου), μια γαστρονομική κλίση θα ήταν ίσως πιο κατάλληλη, αλλά στην οικογένεια κανείς δεν μαγείρευε πραγματικά. "Κούκλες μου, θησαυροί μου, επιτέλους ήρθατε!. Μπείτε μέσα, μπείτε γρήγορα!" Μύριζε παλιό έπιπλο, καθαριότητα και θάλασσα. "Πρέπει να πεινάτε καρδούλες μου! – Να, εδώ είναι το δωματιό μου με τους δίσκους μου και τα "Tintin" μου. Δεν αγγίζεις ποτέ τους δίσκους μου, ούτε τα "Tintin" μου, αλλιώς σε σκότωσα. – Εντάξει". "Κι έπειτα, μια μέρα, ο παππούς σου μας άφησε και πήγε να δουλέψει μακριά. Έτσι είναι η ζωή. Τι μπορούμε να κάνουμε, έτσι είναι αυτά. Αλλά η μαμά σου παρέμεινε η μικρή πριγκίπισσα του Χριστού μου." "Τι συμβαίνει, καρδούλα μου; Δεν κοιμάσαι; – Γιαγιά φοβάμαι. Μπορώ να έρθω να κοιμηθώ μαζί σου;" Με ποιο σκοπό έχετε αναμείξει μερικές φορές φωτογραφίες και σχέδια; Δεν ήταν προμελετημένο, ήρθε φυσικά. Για τις εικόνες του έρημου Παρισιού κατά τη διάρκεια της πρώτης καραντίνας, οι φωτογραφίες που είχα τραβήξει εκείνη την εποχή ήταν τόσο εύγλωττες και μου άρεσαν τόσο πολύ που δεν δίστασα ούτε στιγμή να τις συμπεριλάβω στην αφηγηματική ροή. Ταυτόχρονα, έδωσα στον εαυτό μου την ελευθερία να μπορεί να συνδυάζει στο σχέδιο κάποιες διαφορετικές τεχνικές ανάλογα με τις περιόδους που περιέγραφα. "Θέλετε να φάτε κάτι αγαπούλες μου; Πεινάτε; – Ευχαριστούμε γιαγιά, όχι πριν το μπάνιο. – Εγώ πεινάω. – Αγάπη μου εσύ! – Γιαγιά, τι θα πει κούκλα μου; – Θα πει η κούκλα η δική μου. Είστε όλοι κούκλες μου, κουκλάκι μου. Για δοκίμασέ μου αυτή τη μαρμελάδα. Και θα σου δίνω όποτε θα είσαι φρόνιμος και θα έχεις καλούς βαθμούς στο σχολείο. – Φαίνεται και μαλακιά; Τι είναι; – Είναι μαστίχα. Προέρχεται από κάτι δέντρα στην Ελλάδα. – Λοιπόν, Charles, είσαι έτοιμος; – Μα, μαρμελάδα από δέντρα;" Τι σημαίνει η Βηρυτός για εσάς σήμερα; Η Βηρυτός είναι μια πόλη που συμπυκνώνει και περιέχει όλες τις πόλεις του κόσμου. Πιθανώς επειδή η λιβανέζικη διασπορά είναι παρούσα σε όλες τις μεγάλες και μικρές πόλεις του εύθραυστου πλανήτη μας. Και επειδή κάθε μέλος αυτής της διασποράς έχει φέρει μικρά κομμάτια της υιοθετημένης χώρας του πίσω στη γειτονιά ή στο χωριό καταγωγής του. Η Βηρυτός είναι ένας mezze από τις αναποδιές και τις ευτυχισμένες στιγμές του υπόλοιπου κόσμου. Είναι μια πόλη από την οποία δραπετεύω και την οποία ξαναβρίσκω κάθε φορά που πηγαίνω εκεί. Τη ζωγράφισα εμπνεόμενος από το χάος και τη μνήμη της. "Οι καρτ ποστάλ ενός χαμένου παραδείσου" "Βηρυτός, διέφυγα τον Οκτώβρη του 1975, επέστρεψα μία πρώτη φορά το 2005, μία δεύτερη το 2008, κι έπειτα μία τρίτη, και μία τέταρτη και μία πέμπτη (τελευταία φορά το 2008), τέλος πάντων κάθε φορά γεμίζω σελίδες από τα σημειωματάριά μου." "Στην αρχή της ταινίας La Cité de la peur [που γύρισε ο Alain, ο μεγάλος αδερφός του Charles] 1994 – σ.σ.] υπάρχει μια παρωδία των ταινιών gore: Red is dead. Το κοινό γελάει και δεν σταματά να γελάει μέχρι το τέλος της ταινίας. Μετά την πρώτη προβολή, ο Alain θέλησε να μάθει ποια σεκάνς της αρχής με τρόμαξε πραγματικά. –"Λοιπόν; – Ναι, ναι, φοβήθηκα πάρα πολύ". Δύσκολο να ξέρεις αν αστειευόταν ή αν μιλούσε σοβαρά. Ο κινηματογράφος γι' αυτόν ήταν πάντα κάτι σοβαρό, ήταν η αληθινή του οικογένεια, αυτή που είχε διαλέξει." "Το λιμάνι της Βηρυτού το 1870. Το παρελθόν είναι ωστόσο παρόν, σε κάθε γωνιά του δρόμου, όπως εδώ με αυτόν το εγκαταλελειμμένο φάρο που ξεπροβάλλει μέσα από κτίρια που παρατάσσονται μπροστά στη θάλασσα." Η φωτογραφία είναι του Hamza H. Djenat. Ο Marcello Giuliani, ο οποίος κρατά μαντολίνο και είναι παραγωγός και ενορχηστρωτής του άλμπουμ "Tout pour le mieux" που κυκλοφορεί από την Zamora Productions, ο Marcello φαίνεται να κοιτάζει τον Woody Guthrie, αλλά στην πραγματικότητα καθόλου. Κοιτάμε όπου νά 'ναι, όπως μας ζήτησε ο Hamza που ξέρει πώς να φροντίζει τα μοντέλα του για να μην φαίνονται χαζοχαρούμενα. Το ντόμπρο είναι του Mike Lewis (είναι η κιθάρα που κρατάω) – το γιλέκο που φοράω είναι από την Τρίπολη του Λιβάνου. Και ο πίνακας πίσω μας είναι του François Avril. Μπορείτε επίσης να δείτε ένα μέρος από ένα σχέδιο του Ludovic Debeurme στα αριστερά. Αν βλέπετε κάτι άλλο στη φωτογραφία, μη διστάσετε. Και το σχετικό link...