LIBERATORE TANINO [ (1963) ]

[thebadpainter]

Ο Gaetano Liberatore γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1953 στο Quadri (Chieti) της Ιταλίας, ο Tanino ήταν η τυπική περίπτωση του παιδιού που του αρέσει να ζωγραφίζει, σαν παιδί περνούσε αρκετές ώρες ζωγραφίζοντας και αντιγράφοντας τα έργα του αγαπημένου του αναγενησιακού ζωγράφου Μιχαήλ Άγγελου (Μπουανουρότι) και όπως λέει αυτή του η ενασχόληση με τα έργα του Μιχαήλ Άγγελου τον δίδαξε ανατομία και μυολογία, γνώσεις πολύ χρήσιμες για την κατοπινή δουλειά του στα κόμικ. Η δεδηλωμένη του αγάπη για το έργο του μεγάλου αναγενησιακού δασκάλου του έδωσε το ένα του παρατσούκλι «Μιχαήλ Άγγελος».

Όταν ήρθε η εποχή να πάει στο λύκειο έκανε μια συμφωνία με τον πατέρα του, να τον αφήσει να πάει σε καλλιτεχνικό λύκειο και όταν το τελείωνε θα ακολουθούσε την αρχιτεκτονική, στον πατέρα του δεν άρεσε καθόλου η ιδέα να γίνει ο γιος του καλλιτέχνης. Όντως φοίτησε στο καλλιτεχνικό λύκειο της Πεσκάρα, στο οποίο φοιτούσε επίσης και ο Andrea Pazienza και μετά ακολούθησε την αρχιτεχτονική την οποία και τελείωσε. Όπως έχει δηλώσει, τήρησε την συμφωνία που είχε κάνει με τον πατέρα του και ασχολήτω μόνο με αρχιτεχτονικά σχέδια ώσπου στα γενέθλεια του η αδερφή του, του έκανε δώρο ένα κουτί χρωματιστά μολύβια και έτσι ξανά άρχισε να ζωγραφίζει για πλάκα.

Την περίοδο 1974 - 1978 ασχολήται περιστασιακά με τον σχεδιασμό εξωφύλλων για δίσκους και διαφημιστικό υλικό, η δουλειά εκείνης της περιόδου είναι κυρίως διεκπερεωτική μια και δεν έχει ίχνη από την λιμπερατορική προσωπικότητα και πολύ πιθανόν να γινόταν κάτω από την καθοδήγηση κάποιου art director. Το 1978 ο παλιός φίλος από την σχολή, Andrea Pazienza του ζητάει να προσπαθήσει να φτιάξει κάποια κόμικ για το περιοδικό Cannibale και έτσι ο Tanino ασχολήται με τα κόμικ, στην πορεία συνεργάστηκε με όλα τα αδερφάκια του Cannibale, το Il Male και το σημαντικό Frigidaire, το 1980 σε συνεργασία με τον Stefano Tamburini (σενάριο) σχεδιάζει τον Rankzerox και γίνεται ευρύτατα γνωστός Ο Rankzerox ήταν ένας ήρωας τον οποίο αρχικά εκτός από το σενάριο τον σχεδίαζε επίσης ο ίδιος
ο Tamburini, έχοντας κάποια βοήθεια από τον Pazienza και τον Liberatore στα μολύβια.

Ο Liberatore όταν έκανε όνομα μετακόμησε στην Γαλλία όπου τον κάλεσαν εκδότες που είδαν την δουλειά του και για κάποια χρόνια εργάστηκε στην εκεί βιομηχανία του κόμικ, ενώ το όνομα του ταξίδεψε και στην Αμερική, όπου ποτέ δεν έκανε καριέρα, πέρα από την ανατύπωση του Rankxerox στο Heavy Metal (1983).

Παράλληλα με την δουλειά του στα κόμικ, ασχολήθηκε με την εικονογράφηση βιβλίων, εξωφύλλων δίσκων (Frank Zappa the man from Utopia), εικονογραφίσεων σε περιοδικά και αυτή την φορά όλες οι δουλειές είχαν την προσωπική του σφραγίδα.

Γύρω στο 1990 έκανε πραγματικότητα κάτι που έλεγε καιρό, έδωσε μια κλωτσιά στον κώλο των κόμικ και πήγε στην διαφήμιση, «όπου πληρώνουν την δουλειά που παράγεις», παρόλο που οι εκδότες του ζητούσαν ακόμα ένα Rankxerox.

ΜΕΡΙΚΑ ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ο Tanino παρόλο που είναι ένας από τους πιο αναγνωρισμένους ευρωπαίους σχεδιαστές κόμικ (της δεκαετείας του '80), ποτέ δεν λάτρεψε τα κόμικ, μάλιστα το είχε δηλώσει πολλές φορές ότι αγαπάει την ζωγραφική και την εικονογράφηση, τα κόμικ δεν είναι το καλύτερο του, για αυτό ίσως ήταν και μονίμως απογοητευμένος από τις απολαβές του από τα κόμικ, σε αντίθεση με άλλους δημιουργούς (π.χ. Loustal) οι οποίοι στρέφονταν περιστασιακά προς την διαφήμιση για χρήμα και μετά επέστρεφαν ξανά στα κόμικ.

Ο Tanino χρειαζόταν για να ολοκληρώσει μια οχτασέλιδη ένχρωμη ιστορία τύπου Rankzerox, περίπου ένα μήνα.

Τα σχέδια του τα στήνει με γρήγορες γραμμές, ενώ βρίσκει την κίνηση της μορφής σχεδιάζοντας, με αποτέλεσμα στο τελικό σχέδιο (μολύβι) να κυριαρχεί η δύναμη της μουτζούρας.

Αυτό που τον ενδιαφέρει κυρίως είναι η απόδοση του όγκου και λιγότερο η προοπτική ή ο φωτισμός, ότι σχεδιάζει, σώμα, έπιπλο, ύφασμα, κτίριο, τοίχο, μάσκα είναι ανάγλυφο έχει όγκο. Παρόμοια σχεδιαστική κατεύθυνση έχει και ο Richard Corben και μάλλον δεν είναι τυχαίο ότι την αμερικάνικη έκδοση του Rankxerox την προλογίζει ο Corben.

Ειδικά στο χρώμα πειραματίστηκε με διάφορα υλικά προσπαθόντας να πετύχει αυτή την αίσθηση του όγκου, αλλά και να μειώσει παράλληλα τον απαιτούμενο χρόνο για την παραγωγή μιας εικόνας. Του άρεσαν οι μαρκαδόροι, τους έβρισκε εύχρηστους αλλά επίσης και μοντέρνους ως υλικό, η μεγάλη του
ανακάλυψη ήταν κάποια μολύβια για make up τα οποία μοιάζανε πολύ με τα λαδοπαστέλ και με τα οποία σχεδιάστηκε ο πρώτος Rank, αλλά έλεγε ότι ήταν πολύ ευαίσθητο υλικό και έτσι όταν έκανε ζέστη έπρεπε να τα βάζει στο ψυγείο για να δουλέψει για ένα τέταρτο και φτου από την αρχή πράγμα που του τσάκιζε
τα νεύρα.

Αγαπημένο του εφέ το tv screen το οποίο απέδωσε και με μελάνι και με χρώμα.

Του άρεσε να δημιουργεί πρόσωπα και χαρακτήρες με έντονες αλοιώσεις της ανατομίας π.χ. σχεδίαζε έναν άνθρωπο μέσης διάπλασης και του έφτιαχνε έναν μακρύ υπερβολικά μυώδη λαιμό.

Ένα από τα στοιχεία που εισήγαγε ήταν το make up σε ανδρικούς χαρακτήρες ως στυλιστικό στοιχείο και όχι ομοφυλοφιλική έκφανση, άλλωστε οι χαρακτήρες των ιστοριών του ήταν μοδάτοι (ιταλική φινέτσα).

Οι ιστορίες του συγκεντρώνουν και τα τρία στοιχεία τα οποία συνήθως χαρακτηρίζουν τα ιταλικά κόμικ, σεξ, βία, μόδα.

ΤΙ ΕΣΤΙ LIBERATORE ΓΙΑΤΙ ΤΟΝ ΑΠΟΚΑΛΕΣΑΝ ΤΟ ΚΤΗΝΟΣ

Ο Tanino ξεχώρισε για το ρεαλιστικό σχέδιο του (όχι νατουραλιστικό) και για την διάχυτη βία στο σύνολο της δουλειάς του, η πιο σωστή όμως προσέγγιση σε αυτή την πτυχή της βίας, είναι αυτή του Δημήτρη Μυταρά, ο οποίος κοιτάζοντας την δουλειά του Liberatore την χαρακτήρισε ως η «σαδιστική ματιά» και την βρίσκω απόλυτα εύστοχη.

Η βία υπάρχει έντονα σε πλήθος κόμικ αλλά είναι μια βία υπερβολική με στόχο την δράση, την ένταση, στον Liberatore ξεπερνά την καταγραφή μιας μπουνιάς ή ενός χαλασμού, για παράδειγμα στο Rank το no1, ένας νταής χτυπάει την πόρτα του δωματίου, φωνάζοντας και φοβερίζοντας, ο Rank σηκώνεται και τραβάει μια μπουνιά στην πόρτα, το χέρι τρυπά την πόρτα και στο επόμενο πλάνο είναι ζωγραφισμένο το πρόσωπο (του τύπου που δέχτηκε την μπουνιά) με απόλυτη λεπτομέρια, τα σπασμένα κόκαλα, η μελανιασμένη σάρκα, το μάτι που χύνεται, το παραμορφωμένο σαγόνι, σε αντίθεση μια αντίστοιχη σκηνή σε ένα super hero comic θα ήταν υπερθέαμα, ο τύπος θα απογειονώταν, θα διαπερνούσε κάμποσα κτίρια για να καταλήξει απλά με σχισμένα ρούχα και αστράκια γύρω από το κεφάλι του.

Ο Liberatore καταγράφει με απόλυτη λεπτομέρεια όλες τις επιπτώσεις ενός χτυπήματος πάνω σε αυτόν που το δέχτηκε.

Ο Bilal του οποίου το έργο έχει κυρίως κοινωνοικοπολιτικό χαρακτήρα όταν ζωγραφίζει π.χ. κτίρια αυτά έχουν κάποια ιστορικότητα και επίσης είναι γεμάτα από σημάδια φθοράς - εγκατάλειψης - παρακμής, αντιθέτως τα κτίρια του Liberatore ήτε είναι σύνχρονα ήτε μεγαλόπρεπα, γεμάτα ογκώδοι μάρμαρα και γρανίτη.
Οι επιφάνειες όμως, τοίχοι, έπιπλα κ.τ.λ., είναι χτυπημένα, φθαρμένα όχι από εγκατάλειψη αλλά ως αποτέλεσμα βίας την οποία δέχτηκαν.

Τα πρόσωπα που σχεδιάζει ο Tanino είναι σκληρά, παραμορφωμένα από διάφορα αίτια, βία, ηλικία, ατύχημα, ενώ σε αντίθεση οι άνθρωποι του Bilal είναι ήτε φθαρμένοι από την ζωή - κουρασμένοι ή ψυχρά ανέκφραστοι.

Οι λιμπερατορικοί άνθρωποι, διαθέτουν πάσης φύσης παραμορφώσεις, ενώ συχνά είναι συνδιασμός της αγγελικής ομορφιάς και της αποκρουστικής ασχήμιας, δίχως όμως να έχουν τον ρόλο του περιθωριοποιημένου τέρατος, οι γυναίκες που σχεδιάζει άλλοτε είναι sexy, συχνά κομψές και ψυχρές, διεστραμένες ή copy - paste σκύλα από hardcore τσόντα.

Παρόλα αυτά η δουλειά του Tanino είναι μοναδική εμπειρία.

Ο Tanino Liberatore ήταν ο art director των κουστουμιών και των σκηνικών στην τελευταία ταινία του Αστερίξ, με την Μόνικα Μπελούτσι.

Οι κρίσεις όσο αναφορά το έργο του, είναι προσωπικές μου απόψεις και η δική μου ανάγνωση.

Sorry για τα ορθογραφικά λάθη.

Ο Richard Corben είχε πει για τον Rankxerox :

"Ranxerox is a punk, futuristic Frankenstein, and with the under-aged Lubna, they are a bizarre Beauty and the Beast. This artist and writer team have turned a dark
mirror to the depths of our Id and we see reflected the base part of ourselves that would take what it wants with no compromise, no apology - and woe to the person who would cross us. But it is all done with a black, wry, satirical sense of humor. "

[Dr Paingiver]

Εξαιρετικό θέμα και εξαιρετική παρουσίαση.

[thebadpainter]

Και το έχω λογοκρίνει λόγω ενότητας.

Ξανακοίταζα τις δουλειές του, το Liberatore του GLAMOUR και επειδή είχα να τις δω καιρό,

έπαθα πλάκα, λέω φαντάσου να έβγαιναν σήμερα, χαμός θα γινόταν.