CREPAX GUIDO [ (1933-2003) ]

[germanicus]

Μιλάνο 15/7/1933 – 31/7/2003

 

 

Ο πατέρας της πιο διάσημης φωτορεπόρτερ της 9ης τέχνης, της Βαλεντίνας.

 

Ο Guido Crepas (όπως είναι το κανονικό του), γεννήθηκε στο Μιλάνο στις 15 Ιουλίου του 1933. Το 1943 λόγω του πολέμου η οικογένεια μετακομίζει στη Βενετία (απ'όπου και η καταγωγή της) και ο μικρός Guido αφήνοντας πίσω τις χάρτινες φιγούρες με τις οποίες έπαιζε κάθεται και σχεδιάζει καινούργιες. Το 1945 επιστρέφουν στο Μιλάνο, όπου ο Guido σχεδιάζει τα 2 πρώτα του κόμικ μιμούμενος τα πρότυπα του, κατά κύριο λόγο αμερικάνικα κόμικ (Phantom και Mandrake the Magician του Lee Falk και Flash Gordon του Alex Raymond) αλλά και το L'Asso di Picche με δουλειά μεταξύ άλλων του Hugo Pratt. Το 1947 έχει ξεχάσει τα πάντα γύρω από τα κόμικ και κύρια ενασχόληση του είναι το ξεπατίκωμα από περιοδικά ποδοσφαιριστών, αυτοκινήτων, αθλητών, όλα όσα ενδιαφέρουν έναν 14χρονο. Το 1948 δοκιμάζει και αποτυγχάνει να πιάσει δουλειά ως σχεδιαστής γρίφων στο La Settimana Enigmistica. Ενδιάμεσα οι σπουδές του τον φέρνουν στην Αρχιτεκτονική απ'όπου θα αποφοιτήσει το 1958.

 

Για να βγάλει τα προς ζειν θα ασχοληθεί παράλληλα με το σχεδιασμό εξώφυλλων δίσκων, ειδικά της αγαπημένης του Jazz, περιοδικών, βιβλίων αλλά και διαφημιστικών πόστερ. Μια δεκάδα διαφημιστικών που θα φτιάξει για την Shell Oil θα του χαρίσει το 1957 τον Χρυσό Φοίνικα της Δημοσιότητας.

 

 

 

1965. Οι φίλοι του Giovanni Gandini και Ranieri Carano ξεκινάν το χιουμοριστικό περιοδικό Linus. Θα τον καλέσουν από το 2ο τεύχος, στο οποίο θα συμμετάσχει με ένα κόμικ με ήρωα τον τεχνοκριτικό Philip Rembrandt, που σώζει τον κόσμο ως Neutron. Γρήγορα όμως την παράσταση θα κλέψει η αρραβωνιστικιά του, μια σύγχρονη Μαντάμ Μποβαρύ, η Βαλεντίνα.

 

Βαλεντίνα, η μετενσάρκωση της Λουίζ Μπρουκς, η μαζοχιστική ονειροπόλα, η αφέντρα φωτογράφος, η ρομαντική επιδειξιομανής, η υπέροχη ερμαφρόδιτη, η κοπέλα με τους πιο όμορφους γλουτούς στον κόσμο, για να χρησιμοποιήσουμε τα λόγια του. Γεννημένη στις 25 Δεκέμβρη του 1942 στο Μιλάνο, οι περιπέτειες της θα μας συντροφεύσουν μέχρι το 1995, με μια Βαλεντίνα η οποία μεγάλωνε όλα αυτά τα χρόνια, αποκτούσε τον Mattia με τον Rembrandt και ζούσε περιπέτειες, αρχικά αστυνομικές και επιστημονικής φαντασίας, στη συνέχεια ένα μίγμα ονείρων και ερωτικών φαντασιώσεων. Πρωτοεμφανίστηκε στην Ελλάδα γύρω στο 1976 στο περιοδικό Κολούμπρα, για να ακολουθήσουν εμφανίσεις στο Μαμούθ και στη Βαβέλ. Μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη το 1973 στο Baba Yaga και στην Ίταλική τηλεόραση το 1988 στη πρώτη (?) σειρά της Ιταλικής τηλεόρασης που απαγορεύτηκε στους κάτω των 14 (αν δεν με απατούν τα ανύπαρκτα ιταλικά μου).

 

 

 

Tην ίδια εποχή συνεχίζει τη δημιουργία διαφημιστικών. Για τα ελαστικά Dunlop δημιουργεί την Dunlopella, ίσως και δίδυμη αδερφή της Βαλεντίνας και για το συνθετικό υλικό Territal δημιουργεί την Terry. Για την Terry θα φτιάξει και μια σειρά προσχεδίων για τη δημιουργία τηλεοπτικών/κινηματογραφικών διαφημίσεων.

 

 

 

Τα τέλη της δεκαετίας του 60 τον βρίσκουν να πειραματίζεται με μεταφορές σε κόμικ λογοτεχνικών έργων (επί της παρούσης 2 μικρές ιστορίες του Edgar Alan Poe), την έκδοση του πρώτου τόμου με ιστορίες της Βαλεντίνας και το "L'Astronave Pirata" το πρώτο του κόμικ χωρίς τη Βαλεντίνα.

 

Η πρώτη όμως πραγματική ηρωίδα του μετά τη Βαλεντίνα θα είναι το 1969 η Bianca, η οποία θα χρησιμεύσει ως εξώφυλλο για το LP Nuda του ιταλικού Prog Rock group Garybaldi και τη δεκαετία του 80 ως μέσο για μια ελεύθερη μεταφορά των ταξιδιών του Γκιούλιβερ.

 

 

Τη Bianca θα ακολουθήσει η Anita (που θα κανει σεξ με μια τηλεόραση πολύ πριν ο Cronenberg γυρίσει το Videodrome), η Belinda, η Julia αλλά και μια σειρά μεταφορών σε κόμικ ερωτικής λογοτεχνίας. Η Justine του De Sade, η Histoire D’O της Pauline Reage, η Venus Im Pelz του Von Sacher-Masoch και η θρυλική κινηματογραφική Εμμανουέλα.

 

 

Το αυστηρά, ας το πούμε, ερωτικό κόμικ, δεν αποτέλεσε το μοναδικό του ενδιαφέρον αφού ασχολήθηκε με το Turn of the screw (Το στρίψιμο της βίδας) του Henry James, την ελεύθερη μεταφορά στα πλαίσια της Βαλεντίνας του L'Histoire de l'Oeil (Valentina: Storia di una Storia) του Georges Bataille, τον Dracula του Bran Stoker, το The Strange Case of Dr Jekyll and Mr Hyde του R.L.Stevenson, τον Frankestein της Mary Shelley, συμμετείχε στο "La Decouverte Du Monde" με τα κεφάλαια για τον Δαρβίνο και τον Sir Francis Drake, καθώς και στην ιταλική έκδοση του "Histoire de la Chine" με το κεφάλαιο για τη Μεγάλη Πορεία.

 

 

Κλείνοντας την αναφορά στο έργο του, πρέπει να προσθέσουμε μια συμμετοχή και ένα αυτόνομο κόμικ πάνω στον Casanova, την περιπέτεια L'Uomo di Pskov που διαδραματίζεται στη Ρωσία της Οκτωβριανής επανάστασης (εξ'άλλου υπήρχε μια αγάπη στον Τρότσκυ), αλλά και το L'uomo di Harlem, ένα φόρο τιμής στον τζαζίστα Charlie "Bird" Parker.

 

Στα Ελληνικά μεταφράστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 80 στη σειρά Erotica Comics η Ζυστίν (2 τ.), η ιστορία της Ο (2 τ.), η Εμμανουέλα (2 τ.), δικές του ηρωίδες όπως η Ανίτα (2 τ.) και η Bianca (4 τ.), αλλά και ιστορίες της Βαλεντίνα, όπως η Ιστορία του Ματιού (2 τ) (Storia di una storia) και το Μαγικό Κουτί (1 τ.) (Lanterna Magica).

 

Ως κερασάκι στη τούρτα κλείνω αναφέροντας ότι (α) η Βαλεντίνα δεν έμοιαζε μόνο στη Λουιζ Μπρουκς, αλλά και στη γυναίκα του Crepax, Luisa (και ναι, η χειρόγραφη σημείωση είναι από την Μπρουκς προς στον Κρέπαξ. Κολακευμένη από τη Βαλεντίνα, αλληλογράφησε μαζί του) και (β) ο Philip Rembrandt έφερνε αρκετά προς τον Guido.

 

 

Οι γυναίκες του Crepax

 

Anita

 

Bianca

 

Belinda

 

Emmanuelle

 

Julia

 

Justine

 

O

 

Wanda + Severin (Venus In Furs)

 

βιβλιογραφία

τα παρακάτω (και όχι μόνο) λινξ, συζητήσεις με φίλους αλλά πάνω απ'όλα το Guido Crepax - L'Art Fragmente απ'όπου και μεγάλο μέρος του φωτογραφικού υλικού.

 

λινξ

Ο Κρέπαξ στην αγγλική βικιπέδια

Βιογραφία στα Ιταλικά και Ιταλική βιβλιογραφία

 

 

Η τηλεοπτική Βαλεντίνα

Ιταλικό ντοκιμαντέρ στο youtube για τη Βαλεντίνα

Crepax στη γκαλερί Spazio Mazzotta

Κριτική στην DVD έκδοση του Baba Yaga

Slide Show Βαλεντίνα λέει, Ιστορία της Ο στα αγγλικά είναι… δεν πειράζει.

Λουίζ Μπρουκς στο imdb

 

 

βιβλιογραφία από το επίσημο site του Crepax το οποίο αυτή τη στιγμή είναι ανενεργό

bibliography.html

[Valtasar]

Υπέροχο αφιέρωμα φίλε μου

Μου αρέσει αυτός ο σχεδιαστής γιατί έχει έναν πολύ ωραίο τρόπο να εκφράζει τα συναισθήματα....ιδιαίτερα μοναδικό !

Εμαθα αρκετά από την παρουσίασή σου, σε ευχαριστώ πολύ

Εύχομαι να ακολουθήσουν και άλλα

[germanicus]

Thanx Valt! O Crepax είναι τρομακτικά ψηλά στην εκτίμηση μου. Αυτή η "καθαρότητα" και η λιτότητα στις γραμμές του (σαν τον Calvin Klein ένα πράμα ) με στέλνει. Βλέπω πόσο λίγοι τον ξέρουν και βλέπω μετά πόσος κόσμος ξέρει τον Serpieri λόγω Druuna και ειδικά τον Νταλάρα τον Manara που πάει παντού και κάνει τα πάντα και ψιλοξεφεύγω μερικές φορές...

 

Ζορίστηκα λίγο να σταματήσω το αφιέρωμα. Αν μπορούσα θα σας γέμιζα με εικόνες του (ειδικά από Βαλεντίνες).

 

Και λίγες έβαλα τώρα που το ξανασκέφτομαι Κανονικά θα έπρεπε να βάλω κανά δυό τόμους να πάρετε γεύση

[Valtasar]

O Crepax είναι βαρύ "φαγητό" για τους αναγνώστες φίλε μου... ο σχεδιασμός του είναι περισσότερο καλιτεχνικός παρά ρεαλιστικός.

 

Έδινε πάντα βάση στα συναισθήματα(και όχι μόνο της κάθε πρωταγωνίστριάς του) αντιθέτως από τους άλλους δύο που αναφέρεις.

Ο μεν Serpieri είχε απλώς σαν άξονα να παρουσιάσει τις εμμονές του με τα οπίσθια της γοητευτικής - "ατσαλάκωτης" πάντα - Druuna μέσα σε ένα χαώδες-καταστροφικό σκηνικό, ο δε Manara σχεδιάζοντας με λιτές γραμμές να παρουσιάσει τις ηρωίδες του όχι σαν κάτι ιδιαίτερο αλλά σαν ωραίες γυναίκες που δεν θέλουν να είναι ποτέ εκεί που βρίσκονται...

 

Η προσπάθεια του Crepax να σχεδιάσει "απαγορευμένες-βαριές" ιστορίες του Μαρκήσιου ντε Σαντ, τον έβαλαν αυτομάτως σε ένα "περιθώριο" με περιορισμένο αναγνωστικό κοινό...

 

Οσο για το υλικό που έχεις.... έχουμε και τράκερ ξέρεις

 

[germanicus]

:partytime2: μωρέ ας έβγαζε η Ελευθεροτυπία ή κανένα Nitro/Kitro/Mitro τευχάκια με Crepax και σου λέω αν θα τον ήξερε ο κόσμος ή όχι.

 

Βέβαια έχεις δίκιο στο "βαρύ" διότι κομματάκι δύσκολο οι ψευτοδιανοούμενοι. ψευτοκουλτουριάρηδες να πασάραν στο λαό πραγματικά καλό υλικό (για όποιον αμφιβάλλει ας μου δείξει την τελευταία μετάφραση του Eternauta του Osterman ή του Maus του Spiegelman ή του Θείου Understanding Comics του Scott McCloud)... τζάμπα τσόντα στο λαό και γαλλοβελγικό κόμικ για να κολακεύσουμε τον αντιαμερικανισμό μας...

 

anyhow. τσατίστηκα πάλι

 

 

Για τον τράκερ, δεν θέλω να ανεβάσω ξενόγλωσσο υλικό. Αν κάποιος μου ζητήσει κάτι, οκ, να εξυπηρετήσω. Προτιμώ ας το πούμε "βουβό" (ή κόμικ χωρίς λέξεις ή σκέτη εικόνα) ή scanlations στα ελληνικά. Θα ήθελα να κρατήσω αυτό το ελληνοκεντρικό πρίσμα. Θα μπορούσα να ανεβάσω ένα τα άπαντα του Manara, αλλά προς τι ο κόπος. Προτιμώ ένα μικρούλι με δουλειά που μπορεί να εκτιμηθεί χωρίς λόγια.

 

Από την άλλη τώρα που τα γράφω διαπιστώνω ότι το Understanding Comics δεν έχει μεταφραστεί και το θεωρώ πολύ κομβικό στην κατανόηση του κόμικ. Είναι και στα αγγλικά που λογικά μιλάν οι περισσότεροι...

 

:partytime2:

[bimbo]

δωστε crepax στο λαο. Διοτι μιλαμε για έναν κομίστα που αποτελεί κατηγορία από μόνος του. Οι γραμμές , τα καδραρίσματα, οι ιστοριες....

 

ειναι καλό που ασχολήθηκε με τη μεταφορα λογοτεχνικων εργων διοτι το σχεδιο του ήταν αναλογης βαρυτητας. δε λεω διασκεδαστικες οι αναλαφρες ιστοριες του μαναρα, ωραιο (αν και επαναλαμβανομενο) το συμπαν του Σερπιέρι, αλλά ο Crepax διαθέτει εκείνη την αφαιρετικότητα που θα τον εβαλε στο πανθεον των μεγαλων κομιστων.

[esperos]

Ενα μεγαλο ευχαριστω για την παρουσια του Guido Crepax, germanicus19

Εχω πολλα να μαθω ακομη...

Αυτη η δουλεια μου κινησε το ενδιαφερον!!!

Θελω να γνωρισω απο ποιο κοντα την δουλεια του!

Μπορεις να μου εξασφαλισεις καποια τευχη του, εστω αγγλικα;

 

Στην υγεια σου

[Mandrake]

Φαίνεται πολύ ενδιαφέρον κομίστας! Δεν έχω ασχοληθεί, δυστυχώς, μαζί του... Ευχαριστώ για τις πληροφορίες!!

[thebadpainter]

Σήμερα κατάφερα να το διαβάσω (λόγω κούρασης το είχα απλά τσεκάρει όταν βγήκε), ωραίο αφιέρωμα,

με έβαλε στην μπρίζα ξανά, να ψάξω λίγο valentina στο internet και ψάχνοντας βρήκα ότι ο Crepax ξανά ήρθε

φέτος στο προσκήνιο όχι μέσω των εκδόσεων άλλα μέσω του design επίπλων.Ο designer Giuseppe Canevese

σχεδίασε μια σειρά επίπλων για την εταιρεία Ennezero,στα οποία βασικό στοιχείο του design είναι η Valentina.

(Α! και ο Diabolic είναι της μόδας ως ταπετσαρία - πίνακας)

 

 

 

 

[germanicus]

τα έχω δει, έχω αρρωστήσει, δεν σε ευχαριστώ καθόλου μα καθόλου που μου τα ξαναθύμισες

 

[thebadpainter]

Έχεις δύο επιλογές, η μία σταματάς να συλέγεις κόμικ και μαζεύεις

τα λεφτά για σκρίνιο και η δεύτερη, σκάναρεις την Valentina, την μεγενθύνεις,

plotter και μετά ανακαινίζεις το έπιπλο της αρεσκίας σου.

 

[gkouk]

Δυο διορθωσούλες: ο Μαρκήσιος Ντε Σαντ ήταν συγγραφέας και όχι λογοτεχνικό έργο και η Baba Yaga ήταν μια και όχι Baba και Yaga.

Επισυνάπτω στη συνέχεια το κεφάλαιο Βαλεντίνα Ροσέλι από το βιβλίο μου Γυναίκες στα Κόμικς για περαιτέρω πληροφορίες πάνω στον Crepax.

 

 

 

ΒΑΛΕΝΤΙΝΑ ΡΟΣΕΛΙ: H ΕΥΑΛΩΤΗ

 

 

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: Βαλεντίνα Ροσέλι

ΝΤΕΜΠΟΥΤΟ: 1965

ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΣ: Guido Crepax

ΕΜΦΑΝΙΣΗ: Ψηλή, καρέ μαλλί, τέλειες, ανθρώπινες καμπύλες.

ΝΤΥΣΙΜΟ: Ποικίλλει ανάλογα με την περίσταση (σπορ, συντηρητικό, σαδομαζοχιστικά αξεσουάρ κλπ).

ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ: Έξυπνη, αυθόρμητη, νευρωτική. Η εύθραυστη αθωότητά της δεν την εμποδίζει να δοκιμάσει τα πάντα, έστω και σαν όνειρο. Βαθιά πολιτικοποιημένη στις γραμμές της Αριστεράς (συμπαθούσα τον τροτσκισμό).

ΘΕΛΕΙ: Εμπειρίες παντός είδους.

ΣΥΝΗΘΙΖΕΙ: Να αλλάζει ρούχα και ερωτικούς παρτενέρ.

ΑΠΕΧΘΑΝΕΤΑΙ: Το “φύλαγε τα ρούχα σου να’ χεις τα μισά”.

ΛΕΕΙ: Λίγα.

 

 

 

Γεννημένος το 1933 στο Μιλάνο, ο Guido Crepax πέρασε τα παιδικά του χρόνια στη δίνη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το εικονικό του καταφύγιο, η ασπίδα προστασίας του τη δραματική αυτή περίοδο ήταν η μαγεία των κόμικς, οι φανταστικοί και ηρωικοί χάρτινοι κόσμοι τους, στους οποίους βυθιζόταν για να αντέχει, να ξεχνά και να ελπίζει. Θαυμαστής και φανατικός αναγνώστης του Flash Gordon και του Mandrake του Alex Raymond, κατόρθωσε σε ηλικία μόλις δώδεκα ετών να δημιουργήσει ένα πρωτόλειο, αποκλειστικά δικό του κόμικς, τον “Αόρατο Άνθρωπο”, ακολουθώντας πιστά το σενάριο της, βασισμένης σε μια ιδέα του H. G. Wells, ομότιτλης κινηματογραφικής ταινίας και αντιγράφοντας το στυλ διαφόρων σχεδιαστών της εποχής. Σπούδασε στην αρχιτεκτονική σχολή του Μιλάνο και άρχισε να ασχολείται επαγγελματικά με τα κόμικς το 1959 σε ηλικία 26 ετών. Οι πρώτες του δουλειές ήταν εικονογραφήσεις περιοδικών, μεταξύ των οποίων η ιατρική έκδοση “Tempo Medico”, εξώφυλλα βιβλίων και δίσκων αλλά και συνεργασίες με μεγάλες εταιρίες όπως η Shell, η Dunlop, η Terital και η Fujica (1). Την Άνοιξη του 1965, εποχή που η Ιταλία κατακλυζόταν από τα αμερικάνικα κόμικς, εγκαινίασε τη συνεργασία του με το περιοδικό “Linus” που τα προσεχή χρόνια εξελίχθηκε στη Βίβλο των ιταλικών κόμικς, σε ένα περιοδικό-σταθμό από το οποίο πέρασαν όλα τα μεγάλα ονόματα της ευρωπαϊκής σκηνής. Στο δεύτερο τεύχος του “Linus” δημοσιεύτηκε η πρώτη ιστορία του Crepax με τίτλο “Η Στροφή του Λέσμο” με πρωταγωνιστή τον κριτικό τέχνης Philip Rembrandt (2) ή Neutron, ένα διανοούμενο ήρωα με τη δύναμη του “Man in the Mask” και τις ικανότητες του “Mandrake” (3). Δευτερεύων χαρακτήρας σ’ αυτή την ιστορία ήταν μια όμορφη δημοσιογράφος που εμφανίστηκε στην όγδοη σελίδα. Το όνομά της: Βαλεντίνα Ροσέλι (4).

Αν και αρχικά ο Crepax προόριζε τη Βαλεντίνα για κομπάρσο στη σειρά, αυτή θα κατακτήσει την καρδιά του και την αγάπη των αναγνωστών, θα εκτοπίσει σταδιακά τον Neutron από τις σελίδες του “Linus” και τελικά θα πάρει αυτή τη θέση του ως κεντρικό πρόσωπο. Η όμορφη, ψηλή κοπέλα με το καρέ μαλλί, χάρτινη απεικόνιση της femme fatale του βωβού κινηματογράφου Luise Brooks και πρωταγωνίστριας ως Lulu στην ταινία του 1928, “Το Κουτί της Πανδώρας” του Γκέοργκ Βίλχελμ Παμπστ (5) θα συνοδέψει τα επόμενα χρόνια τον ιδιοφυή Crepax στο δύσβατο δρόμο των ενήλικων κόμικς αλλά και ταυτόχρονα θα τον οδηγήσει σε μια μεγάλη καριέρα, πολλά διεθνή βραβεία και παγκόσμια αναγνώριση (6). Βλέποντας την τεράστια επιτυχία της Βαλεντίνα και ακολουθώντας το κλίμα της σεξουαλικής απελευθέρωσης στα τέλη της δεκαετίας του ’60, ο Crepax τόλμησε να μεταφέρει σε κόμικς πολλά γνωστά κλασικά και εντόνως αμφιλεγόμενα έργα όπως η “Ζυστίν” του Μαρκησίου Ντε Σαντ, η “Ιστορία της Ο” της Πολίν Ρεάζ, η “Εμμανουέλ” της Εμμανουέλ Αρσάν και η “Ιστορία του Ματιού” του Ζόρζ Μπατάιγ (7) αλλά και κινηματογραφικές ταινίες σε ελεύθερη απόδοση, όπως το “Οκτώμιση” του Federico Felini. Η μεγάλη του αγάπη παρέμεινε, όμως, η Βαλεντίνα, η έξυπνη, όμορφη και αγχώδης φωτογράφος από το Μιλάνο.

Το 1973 ο Ιταλός σκηνοθέτης, λάτρης των κόμικς του Crepax και καλός του φίλος, Corrado Farina, μετέφερε τις περιπέτειες της Βαλεντίνα στην κινηματογραφική οθόνη με την ταινία “Baba Yaga” (8), ένα θρίλερ τρόμου με αρκετές δόσεις μεταφυσικής στην παράδοση των Ιταλών σκηνοθετών του είδους όπως οι Dario Argento και Mario Bava. Tη Βαλεντίνα ενσάρκωσε με αρκετή επιτυχία η Isabelle de Funes, κόρη του διάσημου γάλλου κωμικού Loui de Funes ενώ την κακιά μάγισσα Baba Yaga υποδύθηκε η Caroll Baker. H ταινία πήρε καλές κριτικές αλλά σε πολλές χώρες προβλήθηκε λογοκριμένη και πετσοκομμένη λόγω του έντονου ερωτισμού και των τολμηρών σκηνών σεξ και βίας. Το 1988 γυρίστηκε και η τηλεοπτική διασκευή των περιπετειών της Βαλεντίνα με πρωταγωνίστρια την πανέμορφη μεν Demetra Hampton αλλά μόλις 19 ετών εκείνη την εποχή και παντελώς ακατάλληλη για αυτό το ρόλο. Το ερωτικό στοιχείο κυριάρχησε σε αυτή τη σειρά σε βάρος όλων των υπολοίπων χαρακτηριστικών των κόμικς του Crepax και τελικά κατέληξε να προβάλλεται σε κουραστικές επαναλήψεις στη μεταμεσονύκτια ζώνη ιδιωτικών καναλιών. Ο ίδιος ο Crepax ποτέ δεν υιοθέτησε αυτές τις απόπειρες, πάντα θεωρούσε αδύνατη τη μεταφορά της ατμόσφαιρας των κόμικς, και ιδιαίτερα των δικών του κόμικς, στην οθόνη αλλά γενικά έμεινε αποστασιοποιημένος. Διατύπωνε μόνο έντονες αντιρρήσεις για την επιλογή των προσώπων που ενσάρκωσαν τη Βαλεντίνα και ιδιαίτερα για τη Demetra Hampton για την οποία δήλωνε ότι ήταν εντελώς ατυχής η επιλογή της. Δεν έπαψε ποτέ να ισχυρίζεται ότι “δεν υπάρχει σήμερα καμιά ηθοποιός κατάλληλη για να ενσαρκώσει τη Βαλεντίνα αλλά δεν υπήρξε και ποτέ. Βέβαια εγώ εμπνεύστηκα από τη Luise Brooks αλλά αυτή γεννήθηκε το 1906…” (9).

Η Βαλεντίνα χαρακτηρίστηκε ως η πιο ερωτική πρωταγωνίστρια των κόμικς, η θαρραλέα ηρωίδα που είναι έτοιμη για όλα αλλά ταυτόχρονα και ως η πιο “ανθρώπινη”, η πιο φθαρτή, η πιο ευάλωτη. Ο Crepax την περέγραφε ως “μια ονειροπόλα μαζοχίστρια, μια παντοδύναμη φωτογράφο, το πιο όμορφο ανδρογύναιο με τον πιο ωραίο πισινό στον κόσμο”. Δεν είναι τυχαίο οτι ο δημιουργός της θέλοντας να την κάνει πιο “προσιτή” στον κόσμο και να αποφύγει την τυποποίηση της εξιδανίκευσης δεν δίστασε να παρουσιάσει τα παιδικά της χρόνια (10), να δείξει τη μούσα του να μεγαλώνει, να αποκτά ένα γιο, να γερνά και να φθείρεται (11). Πανέμορφη μεν, ψηλή, με ζηλευτά, όχι όμως εξωπραγματικά σωματικά προσόντα αλλά και εύθραυστη, επιρρεπής στις προκλήσεις και τους πειρασμούς, η Βαλεντίνα δε θ’ αργήσει να γίνει σταρ των ενήλικων κόμικς (12). Στο μελαγχολικό της βλέμμα οι αναγνώστες ανακαλύπτουν την αθωότητα του ερωτισμού αλλά και την τόλμη της παντελούς έλλειψης ταμπού και αναστολών, λίγο πριν την καταιγίδα, πολιτιστικά, πολιτικά, κοινωνικά, που θα ακολουθήσει το Μάη του ’68. Η Βαλεντίνα αποκαλύπτει επανειλημμένα το σώμα της, το παραδίδει βορά στα υπέροχα όνειρά της χωρίς καμιά προκλητικότητα, καμιά αμφιβολία για τις προθέσείς της. Θέλει να τα δοκιμάσει όλα ή τουλάχιστον να τα φανταστεί, να τα ονειρευτεί. Στην πιο ώριμη, ίσως, δουλειά του, στο παραληρηματικό “Μαγικό Κουτί” (13), μια ξέφρενη, χωρίς λόγια, περιπλάνηση στα πιο ενδόμυχα μυστικά της ύπαρξης, ο Crepax “…μας δίνει την πιο πολύπλοκη, ίσως και την πιο πλήρη εικόνα της ηρωίδας του. Το να χαρακτηρίσεις αυτή τη διαδοχή εικόνων “βιβλίο” σημαίνει και την αποδοχή του συνόλου ως “αναγνώσιμου”. Και πράγματι, αν διαβάσουμε αυτές τις σελίδες διαδοχικά θα εισχωρήσουμε σε μια διήγηση με πλοκή, με αρχή και τέλος. Μια διήγηση που αντιπροσωπεύει, τόσο για το δημιουργό όσο και για τον αναγνώστη – θεατή, μια αυτοανάλυση γεμάτη στοιχεία λογοκριμένα από το υπερεγώ” (14). O Crepax στο “Μαγικό Κουτί”, όπως άλλωστε και σε όλα τα έργα του, δημιουργεί μια εκπληκτική ασπρόμαυρη ατμόσφαιρα στυλιζαρίσματος και πειραματισμού, εγκαινιάζει το ανάλογο μιας νουβέλ βαγκ εποχής στα κόμικς. “Το άσπρο επιτρέπει ν’ αστράφτουν εντυπωσιακότερα οι σάρκες των ηρωίδων και το μαύρο να φαντάζουν επιβλητικότερα τα αξεσουάρ των αλγολαγνικών τους επιδόσεων” γράφει ο Πέτρος Μαρτινίδης (15). Η Βαλεντίνα σε ένα διαρκές ερωτικό κρεσέντο θα συνευρεθεί σεξουαλικά με περισσότερα από 50 πρόσωπα σε κάθε πιθανή στάση και κάθε δυνατό συνδυασμό. Ασταμάτητο σεξ με άνδρες και γυναίκες, φαλλικά σύμβολα, μαστίγια, χειροπέδες και αλυσίδες, σαδιστικά βασανιστήρια, αυνανισμός, ερωτικά τρίγωνα, τετράγωνα και λοιπά πολύγωνα είναι δυνατόν να μην χαρακτηρίσουν ένα κόμικς πορνογραφικό; Ναι, αν δημιουργός είναι ο Crepax! “…Είναι όλα οπτικές ασκήσεις, φανταστική παράνοια μεταφερμένη στο χαρτί, ντελίριο, επιθυμίες που απορρέουν από έναν καθαρά εγκεφαλικό μηχανισμό….αυτό που με ενδιαφέρει περισσότερο είναι ότι το παιχνίδι ποτέ δε γίνεται άσεμνο, ποτέ δεν πέφτει στην παγίδα της χυδαιότητας. Ρίξε μια ματιά σε αυτά τα κορίτσια… μπορεί να είναι δεμένα, κακοποιημένα, φυλακισμένα, καταπιεσμένα, χτυπημένα… Δεν υπάρχει, όμως, ποτέ ούτε μια τόση δα σταγόνα αίμα.” έλεγε ο δημιουργός (16). Σε όλες του τις ιστορίες και ιδιαίτερα στις μεταγενέστερες, δεν διστάζει να πειραματιστεί με την “σκηνοθεσία” των κόμικς του και να καταργήσει τις συμβάσεις στο “μοντάζ” και το “ντεκουπάζ”. Διαλύει την αφηγηματική δομή, τεμαχίζει τα καρέ και τα γυμνά σώματα, καταργεί τα πλαίσια, αφαιρεί το λόγο. Απλώνει τα σχέδια του σε έναν καμβά χωρίς όρια, σαν θραύσματα ενός καθρέφτη-παζλ χωρίς πρωτότυπο και σε ωθεί να τα απολαύσεις χωρίς να χρειάζεται να τα βάλεις στη θέση τους, μεταμορφώνει την ηρωίδα του σε επαναστάτρια, αστροναύτισσα, πειρατίνα, δολοφόνο, χορεύτρια, της δίνει μια θέση δίπλα στις “Δεσποινίδες της Αβινιόν” (17). Τα ίδια τα κόμικς του γιου της Ματία που πέφτουν στα χέρια της, γίνονται πολλές φορές η αφορμή για να παρασυρθεί από τα κύματα της αχαλίνωτης φαντασίας της δημιουργώντας έτσι ένα ιδιότυπο loop, ένα εσωστρεφές feedback που γίνεται τρομαχτικό αν ο αναγνώστης βάλει τον εαυτό του στη θέση της Βαλεντίνα...

Σύμφωνα με τον Αβραάμ Κάουα: “Αν η τέχνη των ερωτικών αποκλίσεων έφτασε ποτέ σε κάποιο απόγειο, αυτό είναι τα κόμικς του Guido Crepax. Εκεί, η ολοφάνερη επιρροή σχεδιαστών όπως οι Stanton και Eneg και ιδίως ο Willie συναντά την πιο κλασική παράδοση της ερωτικής λογοτεχνίας, μεταφερμένης σ’ ένα νέο μέσο με τη μορφή περίπλοκης τελετουργίας. Όλες οι ηρωίδες του μεγάλου δημιουργού είναι ενσαρκώσεις του γυναικείου ιδεώδους, με φετιχιστικά όνειρα και σαδομαζοχιστικές παρορμήσεις, ταυτόχρονα όμως είναι και οι τελευταίες εκπρόσωποι ενός ερωτικού κλασικισμού. Στο πλούσιο έργο του, όπου απαραίτητα στοιχεία είναι μαστίγια και βούρδουλες, σχοινιά και αλυσίδες (“Ζυστίν”), αγκίστρια, γούνες και μπότες (“Η Αφροδίτη σε γούνα”), ο Crepax γεφυρώνει το χάσμα ανάμεσα στα κείμενα των Sade και Masoch και στο μοντερνισμό ενός ανατολίτικου φετιχισμού, με λαβυρινθώδεις εικόνες σαν μετώπες ινδουιστικών ναών (“Εμμανουέλλα”) ή με λεπτομερειακή, κλινική ανάλυση του σαδομαζοχισμού (“Η ιστορία της Ο”). Στο προσωπικό του αριστούργημα, τις ιστορίες της Βαλεντίνα (όπου η περίφημη ηρωίδα του γίνεται αντικείμενο κάθε πιθανής διαστροφής, πραγματικής και ονειρικής) γίνεται έντονα φανερό το στίγμα του Willie στον τρόπο αντιμετώπισης του γυναικείου ποδιού, ως καθρέπτη του ιδιαίτερου χαρακτήρα και των αισθημάτων των, κατά Crepax, γυναικών. Τέτοιες γαργαλιστικές λεπτομέρειες, μαζί με τη γεωμετρική οργάνωση του χώρου και το διαχωρισμό της εικόνας σε δεκάδες καρέ που επιταχύνουν ή επιβραδύνουν τη δράση, δίνουν στα κόμικς του τη χαρακτηριστική ποιότητά τους. Η αδιαφορία του για την τετριμμένη προσέγγιση της κόμικς εικόνας, οι επιρροές του –από την ψυχεδέλεια και τον Eisner ως το σινεμά και το γιαπωνέζικο θέατρο-, το πολυεπίπεδο της δημιουργίας του και η εξαντλητική, συχνά σόκιν, λεπτομέρεια, συνθέτουν το αινιγματικό πορτρέτο ενός σχεδιαστή που έκανε χρήση-και κατάχρηση- του γυναικείου σώματος με πάθος” (18). O Hugo Pratt είχε πει για τον Crepax: “Είναι επιτυχημένος γιατί είναι αυτός που είχε πρώτος την ικανότητα να φέρει στον κόσμο των κόμικς, στην Ιταλία όσο και παγκόσμια, κάτι το καινούριο. Έφερε ένα σχέδιο σημαντικό, υποβλητικό. Υπήρξε νεωτεριστής. στον τρόπο της αφήγησής του υπήρξε νεωτεριστής… Σχεδιάζοντας πειραματικά διακινδύνευσε, αλλά κατόρθωσε να βρει ένα κοινό που ανταποκρίθηκε”. Ο Marcello Bernardi συμπλήρωνε: “Είναι αλήθεια ότι ο Γκουίντο Κρέπαξ έχει ένα κύρος που η κοινωνία μας δίνει στους επιτυχημένους ανθρώπους. Δεν τον αποδέχοντα, όμως, τον κατηγορούν σχεδόν για τα πάντα: παρακμιακότητα, ερωτομανία, ερμητισμό, εγκεφαλικότητα, πορνογραφία πολυτελείας, βυζαντινισμό. Και τα λοιπά. Αλλά αυτά, κατά τη γνώμη μου είναι προφάσεις. Η εχθρότητα της κυρίαρχης κουλτούρας για τον Κρέπαξ μου φαίνεται ότι έχει πιο βαθιές ρίζες. Υποθέτω ότι δε μπορούν να του συγχωρήσουν τη συνεχή άρνησή του να δικαιολογήσει με οποιοδήποτε τρόπο των ερωτισμό. Για τον Κρέπαξ, ο ερωτισμός είναι απλά και μόνο … ερωτισμός, που σκορπιέται χωρίς κανένα σκοπό, απαλλαγμένος από οποιεσδήποτε προφάσεις, ακόμα κι από την πρόφαση του ζευγαριού”. Ο ίδιος ο Crepax έλεγε: “Δεν έχω πάει ποτέ σε ψυχαναλυτή. Από τη μια πλευρά η ιδέα να ψυχαναλυθώ με γοητεύει, από την άλλη με τρομάζει. Η παιδική μου ηλικία υπήρξε απόλυτα ευτυχής, ακόμα κι ο πόλεμος πέρασε χωρίς να μου αφήσει σχεδόν κανένα ίχνος. Όταν σκέφτομαι τα πρώτα μου χρόνια - και μου αρέσει να τα σκέφτομαι γιατί είμαι αθεράπευτα αισθηματίας - έχω μόνο γλυκύτατες αναμνήσεις. Κι όμως κατά τα είκοσι μου χρόνια έγινα όλο και πιο κλειστός και μελαγχολικός. Είχα χιλιάδες φοβίες από τις οποίες απελευθερωνόμουν μόνο σχεδιάζοντας” (19). Αυτές οι φοβίες και η μελαγχολία του Crepax βρίσκονται σε κάθε καρέ του, ιδιαίτερα στα πρώτα χρόνια της Βαλεντίνα. Ο θάνατος, οι απειλές που ξεπροβάλλουν από παντού, το εχθρικό και αφιλόξενο περιβάλλον, η ζούγκλα της καθημερινής ζωής εξορκίζονται μόνο μέσω της φαντασίας και του ταξιδιού αλλά και γίνονται πηγή έμπνευσης και δημιουργίας. “Πρέπει, όμως, να σας πω κάτι: κατά βάθος οι φόβοι μου, μου αρέσουν, δε θέλω να μου φύγουν οριστικά” ομολογεί ο Crepax. Με επίκέντρο τη Βαλεντίνα, η πλοκή αναπτύσσεται και εξελίσσεται σε τρεις διαφορετικούς, αλληλοεμπλεκόμενους κόσμους, σε τρία επίπεδα: στο πραγματικό, στην ανάμνηση και στο όνειρο. Η ώσμωση μεταξύ τους είναι συνεχής και τα όριά τους δυσδιάκριτα. Το πραγματικό αλλοιώνεται από τις αντανακλάσεις των άλλων δυο, η ανάμνηση είναι αμφίβολη και το όνειρο ένα μυστηριακό ντελίριο που επεμβαίνει άλλοτε ως αλληγορία και άλλοτε ως επιθυμία ή εφιάλτης.

Ο Crepax στο σύνολο του έργου του και μέχρι το θάνατό του στις 31 Ιουλίου του 2003, δε δίστασε ποτέ να “δηλώνει” άμεσα ή έμμεσα τους δασκάλους του. Ο Hugo Pratt, o Milton Caniff, o Alex Raymond, ο Stan Lee, ο John Willie είναι “παρόντες” στα κόμικς του ενώ συχνά σχεδιάζει την ηρωίδα του με το σχεδιαστικό στυλ τους. Παρόντες είναι και πολλοί από τους αγαπημένους ήρωες των παιδικών του χρόνων όπως ο Ταρζάν, ο Ντικ Τρέισι, ο Πρίγκιπας Βάλιαντ και ο Μαντρέηκ που διασταυρώνονται με τη Βαλεντίνα και συμμετέχουν στις περιπέτειές της, παίρνουν μέρος στα ερωτικά παιχνίδια της και επιτείνουν έτσι ακόμα περισσότερο τη γλυκιά σύγχυση του ναρκωμένου αναγνώστη. Γνωστά πρόσωπα της λογοτεχνίας όπως ο Στήβεν Ντένταλους - alter ego του James Joyce – (20) αλλά και πραγματικά πρόσωπα της Ιστορίας όπως ο Λένιν εμφανίζονται συχνά στις σελίδες της Βαλεντίνα και τη συνοδεύουν στις φαντασιώσεις της. Ο Crepax σέβεται απόλυτα την ηρωίδα του, την παρακολουθεί όχι από την κλειδαρότρυπα αλλά σε συνεχή γκρο πλαν κι αυτή του το ανταποδίδει. Έχει παραισθήσεις, εφιάλτες, αστείρευτη φαντασία και άκρατο ερωτισμό. Παίζει σαδομαζοχιστικά παιχνίδια, μπλέκεται σε σεξουαλικές περιπέτειες με γερμανούς ναζί, κοζάκους, γκάνγκστερ, εξωγήινους και υπογήινους, προσφέρει το σώμα της σε πλήθος ανδρών και γυναικών όλων των εποχών, “ταξιδεύει” μέχρι την ρώσικη επανάσταση και συναντά τον Τρότσκι, “παρακολουθεί” τις εκτελέσεις των Ζινόβιεφ, Κάμενεφ, Ρικώφ, Μπουχάριν, Ράντεκ, Τουκατσέφσκι (21) καθώς και τη δολοφονία του Λέον Τρότσκι. Στην ιστορία “April in Athens” φορά αρχαιοελληνική ενδυμασία και σαν νέα Μπέτυ Αμπατιέλου, παίρνει με τις κλωτσιές το βασιλιά Κωνσταντίνο και τη Φρειδερίκη (22). Είναι βαθιά πολιτικοποιημένη, σκεπτόμενη και ευαίσθητη. Ακροβατεί ανάμεσα στις νευρώσεις της και την αχαλίνωτη απελευθερωτική της φαντασία. Κι ο αναγνώστης ταξιδεύει μαζί της χωρίς οφθαλμολάγνες προθέσεις και ηδονοθηρικές αναζητήσεις. Γιατί η Βαλεντίνα Ροσέλι απέχει πολύ από τα αποστεωμένα, κοκαλιάρικα, ημίγυμνα κοριτσάκια που επιδίδονται σε επιδείξεις εσωρούχων μοδίστρων αμφιβόλου αισθητικής, γιατί η Βαλεντίνα Ροσέλι δεν έχει ανάγκη από προσθετικές, hi-tech επεμβάσεις ανάπλασης και απατηλής εναντίωσης στη φυσιολογική φθορά του χρόνου, γιατί η Βαλεντίνα Ροσέλι έχει εξοβελίσει την εφήμερη έπαρση του κοινώς αποδεκτού “ωραίου” και προτιμά να αντλεί τη γοητεία, την ομορφιά, τον αισθησιασμό, τον ερωτισμό της από μέσα της. Γιατί η Βαλεντίνα Ροσέλι είναι μια γυναίκα πραγματική, σάρκινη, με ελαττώματα, σφάλματα και προβλήματα. Γιατί η Βαλεντίνα Ροσέλι είναι πανέμορφη επειδή είναι η Γυναίκα της Διπλανής Πόρτας.

 

 

 

 

 

 

ΕΝΑ ΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ GUIDO CREPAX ΣΤΗΝ LOUISE BROOKS

 

 

10 Φεβρουαρίου 1976

 

Αγαπητή Louise,

Άπειρα ευχαριστώ για τα ειλικρινή και τρυφερά λόγια του γράμματός σου.

Η θλίψη και η πίκρα που αισθάνεσαι όταν σκέφτεσαι όταν έκανες στη ζωή σου με συγκίνησε βαθιά. Στενοχωριέμαι όταν σ’ ακούω να λες ότι “ είσαι μια χαμένη για πάντα”. Στις ταινίες του Παμπστ και του Τζενίνα που είδα εγώ, ήσουν ένα υπέροχο σύμβολο που δε θα χαθεί ποτέ. Αισθανόσουν πάντα ότι είσαι μόνη ανάμεσα στον κόσμο, γιατί ήσουν διαφορετική από τους ανθρώπους του περιβάλλοντος στο οποίο έπρεπε να ζήσεις και να δουλέψεις. Αλλά δεν πρέπει να σε πειράζει που αισθάνεσαι ξένη με αυτόν τον κόσμο. Αντίθετα, το γεγονός ότι περιφρονούσες και αρνιόσουν τον κόσμο του κινηματογράφου κάνει ακόμα πιο σημαντικά τα όσα κατόρθωσες.

Δεν είσαι ούτε χαμένη ούτε ξεχασμένη! Σήμερα, ας πούμε, με ειδοποίησαν οι πιο σημαντικοί κριτικοί κινηματογράφου της Ιταλίας ετοιμάζουν ένα Φεστιβάλ. Θέλουν να προβάλουν και κάποιες από τις ταινίες σου και μου ζήτησαν να εκθέσω σχέδια στα οποία η Βαλεντίνα συναντά τη Λούλου. Μου είναι πολύ δύσκολο να σου μιλήσω για τη Βαλεντίνα ιδιαίτερα στα αγγλικά!).

Πιστεύω ότι η ζωή της ηρωίδας των κόμικς μου και η δική σου έχουν κάτι κοινό. Όπως κι εσύ, έτσι και η Βαλεντίνα αισθάνεται μερικές φορές χαμένη και απελπισμένη και τότε αναζητεί καταφύγιο στα όνειρα και τις αναμνήσεις.

Θα σου στείλω το τελευταίο άλμπουμ μου, που λέγεται Το Ημερολόγιο της Βαλεντίνα και αφηγείται την παιδική της ηλικία και τις ονειρικές της παραισθήσεις. Σχεδιάζω κόμικς πάνω από έντεκα χρόνια και μπορώ να σου πω ότι, όλη αυτή την περίοδο, σχεδίασα δέκα χιλιάδες φορές την εικόνα μιας γυναίκας που εμπνεύστηκα από εσένα. Γι’ αυτό και σου στέλνω αυτό το πορτρέτο και σε ευχαριστώ ακόμα μια φορά για το ότι υπήρξες ένα υπέροχο μοντέλο για μένα.

Με πολλή αγάπη,

Guido.

 

 

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

 

(1) Vincenzo Mollica, Mauro Paganelli, “L’ autore e il fumetto/1, Guido Crepax”, Editori del Grifo, Montepulciano, 1980.

(2) Καθόλου τυχαία δεν είναι η συνωνυμία με τον μεγάλο Ολλανδό ζωγράφο και χαράκτη Χάρμενσζον Βαν Ρέιν Ρέμπραντ (1606-1669), κάτι που επιβεβαιώνεται και από το επάγγελμα του Φιλίπ Ρέμπραντ: κριτικός τέχνης. Στη Στροφή του Λέσμο, μάλιστα, βρίσκεται σε εξέλιξη μια συζήτηση γύρω από την Οπ Αρτ.

(3) Περιοδικό Βαβέλ #1, Φεβρουάριος 1981.

(4) Oreste Del Buono, “Valentina”, Milano Libri Edizioni, Milano, 1978.

(5) Κωνσταντίνος Μαλαφάντης, “Συνηγορία των Κόμικς, από το βιβλίο Από το Παραμύθι στα Κόμικς, Παράδοση και Νεωτερικότητα”, εκδόσεις Οδυσσέας, Αθήνα, 1996.

(6) Με την ηλικιωμένη πια, Louise Brooks, γοητευμένη και συγκινημένη από τη χάρτινη “διάδοχό” της, ο Crepax θα έχει τη δεκαετία του ’70 μακρά αλληλογραφία, μέσω της οποίας θα αναπτυχθεί μια μεγάλη φιλία και ένα αίσθημα αλληλοσεβασμού και εκτίμησης.

(7) Henri Filippinni, “Encyclopedie de la Bande Dessinee Erotique”, La Musardine, Paris, 1997.

(8) Σε πολλές χώρες προβλήθηκε με τον τίτλο “Kiss me, Kill me”.

(9) Συνέντευξη στον Alberto Cassani, περιοδικό Ink #15, Μαιος 1999.

(10) Στην ιστορία “Το Ημερολόγιο της Βαλεντίνα” ο Crepax αφηγείται τα παιδικά χρόνια της εκκολαπτόμενης σταρ. Πατέρας της είναι κάποιος Γκουίντο (!) ενώ αυτή πάσχει από μελαγχολία και ψυχογενή ανορεξία. Ξεπερνά το πρόβλημα όταν, βλέποντας στον κινηματογράφο την ταινία Lulu, παθιάζεται με την Luise Brooks και αποφασίζει να της μοιάσει. Κόβει τα μαλλιά της όπως αυτή, βάφει τα χείλη, μακιγιάρεται και … ενηλικιώνεται!

(11) Φιλήμων Καραμήτσος, “Τώρα Γιατί Κλαις; Μικρή Αναφορά στη Βαλεντίνα”, Εξώστης #309, 26-1-1996.

(12) Επιμελώς, μέχρι την ημέρα του θανάτου του στις 31-7-2003, ο Guido Crepax δεν αναφέρθηκε ποτέ δημοσίως στο γεγονός ότι η σύζυγός του Λουίζα μοιάζει πάρα πολύ τόσο με τη Luise Brooks όσο και με τη Βαλεντίνα και κατά πάσα πιθανότητα αποτέλεσε την πρώτη πηγή έμπνευσης ενώ ο ίδιος έμοιαζε αρκετά στον σύντροφο της Βαλεντίνα και αρχικό πρωταγωνιστή των κόμικς του Philippe Rembrandt - Neutron.

(13) Στα ιταλικά “Lanterna Magica”, ένα κουτί – παιχνίδι στο οποίο κολλάς τα μάτια και βλέπεις διαδοχικές εικόνες να περνούν.

(14) Προλογικό σημείωμα σε επιμέλεια του Γεράσιμου Μάρκου, στην ελληνική έκδοση από το “Μαγικό Κουτί”, εκδόσεις Πλειάς, Αθήνα, 1982.

(15) Πέτρος Μαρτινίδης, “Κόμικς: Τέχνη και Τεχνικές της Εικονογραφήγησης”, ΑΣΕ, Θεσσαλονίκη, 1989.

(16) Stefan, “Shrdsh!!! – It’s Crepax”, Skin Two #33, Spring 2000.

(17) Οι Δεσποινίδες της Αβινιόν (Les Demoiselles d’ Avignon - 1907): για πολλούς, ο πίνακας που έφερε τη μεγαλύτερη επανάσταση στην Τέχνη μετά την Αναγέννηση. Ένα έργο του νεαρού ακόμα Πάμπλο Πικάσο που εισάγει την έννοια του κυβισμού, της υποκειμενικής και πολυεπίπεδης ανάγνωσης και θέασης ενός έργου, ανατρέποντας όλα τα παραδοσιακά δεδομένα στη ζωγραφική.

(18) Αβραάμ Κάουα, “Τα Σώματα μιας Γυναίκας”, Βαβέλ #162, Μάιος 1995.

(19) “Η Επιστροφή του Γκουίντο Κρέπαξ”, Βαβέλ #43, Νοέμβριος 1984.

(20) Στίβεν Ντένταλους: Πρωταγωνιστής στο “Πορτρέτο του Καλλιτέχνη” και συμπρωταγωνιστής, μαζί με τον Λέοπολντ Μπλουμ, στον “Οδυσσέα” του Τζέιμς Τζόις, του λάτρη των γλωσσικών και λεκτικών ακροβασιών, Ιρλανδού συγγραφέα που εισήγαγε το μοντερνισμό στη λογοτεχνία. Οι πειραματισμοί του στη γραφή και την αφήγηση, τηρουμένων των αναλογιών, είναι συγκρίσιμοι με το ρηξικέλευθο στυλ του Crepax.

(21) Μεταξύ 1935 και 1938, στη Σοβιετική Ένωση, o Στάλιν διατάσσει τις εκτελέσεις δια τυφεκισμού πολλών παλαιών επαναστατών που κατηγορούνται για προδοσία, κατασκοπία, απόπειρα παλινόρθωσης του καπιταλισμού κλπ. Η Βαλεντίνα διαπαιδαγωγείται από τις αφηγήσεις και τα βιβλία του πατέρα της.

(22) Βαγγέλης Περρής, “Χάρτινοι Έλληνες”, περιοδικό Κλικ #12, Μάρτιος 1988.

(23) Στην Ελλάδα οι ιστορίες της Βαλεντίνα δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Κολούμπρα από το 1978, στο περιοδικό Βαβέλ από το 1981 και κυκλοφόρησαν αρκετοί τόμοι με έργα του Crepax από τις εκδόσεις Πλειάς το 1982.

[Mandrake]

Δυο διορθωσούλες: ο Μαρκήσιος Ντε Σαντ ήταν συγγραφέας και όχι λογοτεχνικό έργο και η Baba Yaga ήταν μια και όχι Baba και Yaga.

 

Σωστός! Και συγκεκριμένα αυτή εδώ! Το όνομα αυτό μου ξυπνά αναμνήσεις... Την συναντάμε σίγουρα στο 2o TPB του "Hellboy" με την ιστορία "Ξυπνώντας Τον Διάβολο" ("Wake The Devil"). Η πρώτη φορά που άκουσα αυτό το όνομα, νομίζω πως ήταν σε παραμύθι των (τότε) κασετών "Άμπρα Κατάμπρα" που σήμερα βγήκαν σε CD format απ' τις εκδόσεις "Ορφανίδη"! Αν και θυμάμαι ελαφρώς την φωνή της αφηγήτριας, δυστυχώς δεν έχω καταφέρει να ανακαλύψω πιο παραμύθι ήταν απ' αυτά... Η κασέτα εννοείται πως δεν υπάρχει, πλέον.

[ramirez]

Η αρχική αναφορά είχε γίνει εδώ, αλλά νομίζω πως θα ήταν καλύτερα να συνεχιστεί σ' αυτό το thread. H Fantagraphics λοιπόν μετά τις επιτυχημένες εκδόσεις συλλογών όπως τα Peanuts, Prince Valiant αλλά και ολόκληρου του έργου των Barks και Rosa στη Disney, συνεχίζει με τον Guido Crepax. Αρχίζοντας από το φετινό Νοέμβριο, θα κυκλοφορήσει δέκα (!) τόμους με υλικό του Crepax, και σε πολύ μεγάλο μέγεθος μάλιστα.

 

Ωραία πράγματα δηλαδή. Βλέπουμε να εκδίδονται ξανά ιστορίες του Druillet, Elric των Roy Thomas και P.C. Russell, τώρα Crepax και ποιος ξέρει τι άλλο μπορεί να ακολουθήσει...

 

 

 

CREPAX: DRACULA, FRANKENSTEIN, AND OTHER HORROR STORIES

By Guido Crepax

November 2015 | $75.00

Hardcover | 440 pages

Black-and-White | 10 1/4" x 14"

ISBN: 978-1-60699-890-8

[ramirez]

Πέτυχα εδώ λίστα με τα περιεχόμενα κάθε τόμου από τους 10 που θα εκδώσει η Fantagraphics. Είναι στα Ιταλικά βέβαια, αλλά πιστεύω πως η κατανόησή τους και η αντιστοίχησή τους στα Αγγλικά είναι πανεύκολη...

 

 

1. Mostri

 

Crepax: Dracula, Frankenstein, And Other Horror Stories: Prologo a I sotterranei (1968), I sotterranei (1965), Valentina perduta nel paese dei Sovieti (1968), La discesa (1966), Un poco loco (1966) e Subconscious Valentina (1976). Altre storie: Conte Dracula (1987), Frankenstein (2002).

 

 

2. Fantascienza

 

Valentina e le fiabe robotiche: Prologo a La Forza di gravità (1970), La forza di gravità (1967), Valentina con gli stivali (1968), Marianna (1968/9), La mangiatrice di tempo (1973) Riflesso (1974), Valentina pirata (1976). Altre storie: L’ astronave pirata (1968), Belinda contro i mangiadischi (1967/82).

 

 

3. Malefici

 

Valentina e le streghe: Prologo a Baba Yaga (1972), Baba Yaga (1971/2), Chi ha paura di Baba Yaga (1971), Barbablù (1971/2), Annette (1972), Il piccolo re (1972), Rembrandt e le streghe (1977). Altre storie: Edgar Allan Poe – 3 gialli (1967/1970/1990), Dr. Jekyll e Mr. Hyde (1987), Giro di vite (1989).

 

 

4. Vita Privata

 

La storia di Valentina: Prologo alla curva di Lesmo (1976), La curva di Lesmo (1965), Ciao Valentina (1966), Funny Valentine (1967/9), Intrepida Valentina di carta (1968), Filippo e Valentina (1969/70), Valentina intrepida (1971/2), Il bambino di Valentina (1968/70), Il manoscritto trovato in una carrozzella (1970), Caduta angeli (1973),  I vestiti nuovi dell’imperatrice (1973), Intervista a Valentina (1976), Le zattere (1980), Pietro Giacomo Rogeri (1972/3), Anthropology (1977), Vita privata (1975/85), Vent’ anni dopo (1985).

 

 

5. Relazioni pericolose

 

Valentina, Bruno ed Effi: Nostalgia (1980), Made in Germany (1981/2), Frau Rosselli und Fraulen Lang (1982), Andante (1982), Lontano da Berlino (1987/8), La gazza ladra (1988), Osservazione acuta (1989). Altre storie: Memorie di Casanova (1977), Venere in pelliccia (1984).

 

 

6. Storie americane

 

Valentina incontra Louise Brooks: Il vaso di Pandora (1974), Valentina & Louise + carteggio Illustrato tra Guido Crepax e Louise Brooks (1975/6), Lanterna Magica (1976/7).  Valentina: Alfabeto muto (1980), Nessuno (1984/6) Altre storie: Prologo a Bonnie & Clyde, Bonnie & Clyde (1968), L’ uomo di Harlem (1979).

 

 

7. Il romanzo erotico

 

Valentina: Storia di una storia (1981). Altre storie: Histoire d’O (1975) Emmanuelle (1978), Quel fantastico treno: scambio imprevisto (1992)

 

 

8. Nevrosi metropolitane

 

Valentina nel metrò (1975/6), Valentina assassina? (1975/6), Time out (1991). Anita: Anita, una storia possibile (1974), Hello Anita (1979), Anita in diretta (1988), Anita color (1988). Altre storie: Giulietta (1990), Becky Lee, memorie di una fotomodella (1984).

 

 

9. Surreali ossessioni

 

Bianca: Una storia eccessiva (1968/70), Bianca Gulliver (1984). Valentina sogna: Sogno (1982), La montagna incantata di Thomas Mann (1985), Bianca in persona e 8 ½ (1991), Valentina alla ricerca dei vestiti perduti (1995). Altre storie: La storia immortale di Karen Blixen (1987, Gradiva di Wilhelm Jansen (1988), Il processo di Franz Kafka (1999).

 

 

10. La storia a fumetti

 

Valentina, la politica e la storia: Viva Troskij (1974), Mosca cieca (1975/6), Effi come Darwin (1986), Prologo a U, U come uomo (1971) La storia a fumetti: La calata di Mac Similiano XXXVI (1969), L’uomo di Pskov (1977), Dall’ Enciclopedia Larousse, Francis Drake, Charles Darwin  e I mongoli in Cina (1978/9/80). Altre storie: Justine del Marchese de Sade (1979).

[aprositos]

Tο κόστος απόκτησης ;όλων των τόμων της Fantagraphics ξεπερνάει τα 600 ευρώ στην καλύτερη περίπτωση!
Αποφάσισα λοιπόν να φτιάχνω μόνος μου τα άλμπουμ του μεγάλου δημιουργού που μου λείπουν.
2,5 ευρώ λοιπόν με θερμοκόλληση και μεταλική ράχη. Εξώφυλλο και οπισθόφυλλο σε χρωματιστό χοντρό χαρτί.

Είναι σε μέγεθος Α4 βέβαια αλλά διαβάζεται πολύ πιο εύκολα (κρεβάτι, τουαλέτα, μέσα συγκοινωνίας) από τα μαρκούτσια της φάντα.
Ά, ξέχασα να σας πω πως οι 140  σελίδες του, εκτυπώθηκαν ταχύτατα σε Α/Μ laser printer με αυτόματο γύρισμα της σελίδας.
Δυστυχώς οι φωτογραφίες είναι χαμηλής ανάλυσης αλλά αυτό τον καιρό δεν έχω ούτε σμαρτφοουν.

 

[GeoTrou]

Μερακλίδικη δουλειά.

Πάντως εγώ διαφωνώ με τον όρο «μαρκούτσια». Κάποια κόμικς «πρέπει» να βγαίνουν σε μαρκούτσια.

[Θρηνωδός]

Καταρχάς ωραία δουλειά Απρόσιτε, το μόνο που θα άλλαζα ήταν να βάλω μεγαλύτερα πλαίσια περιμετρικά για να μπορώ να βλέπω άνετα τις εσωτερικές πλευρές χωρίς να πρέπει να το ανοίγω σχεδόν 180 μοίρες ή να χάνω μέρος του.  

 

Μια που ανακινήθηκε το θέμα, να αναφέρω πως η Fanta έβγαλε τον επόμενο τόμο "The Complete Crepax - Time Eater and Other Stories" στις 31/1. Το είχα προπαραγγείλει και πάω από αναβολή σε αναβολή για να έρθει Ελλάδα. 

[adams]

Για την ακρίβεια το έβγαλε 28/12. Μου ήρθε ένα αντίτυπο αρχές Γενάρη αλλα δεν έμεινε στο ράφι ούτε 5 ημέρες (αν και $75)

[adams]

Θα βγουν και boxes των 2 τόμων. Το πρώτο box με τους τομους 1&2

 

[GreekComicFan]

Η Βαλεντίνα δια χειρός Esteban Maroto.

 

 

[Θρηνωδός]

Με επηρέασε ο Τζερμάνικους και για πρώτη φορά από τότε που άρχισα το κομιξοταξίδι έκανα blind buy τέτοιου οικονομικού μεγέθους και πήρα τους δύο τόμους complete crepax (δυστυχώς όχι με την θήκη γιατί ήταν και οι δύο από προσφορές και ξεχωριστοί). 

 

Εκ των υστέρων σοφή κίνηση. Γιατί α) δύσκολο να τους βρω τόσο φθηνά (~ 50-60 έκαστος τους πήρα) και β) παρόλο που δεν τους έχω ξεκινήσει ακόμα μιας και με φοβίζουν τέτοιου μεγέθους βιβλία γιατί χρειάζονται αρκετό χρόνο που δεν μπορώ να διαθέσω πάντα, μια στο τόσο τα βγάζω από την βιβλιοθήκη και χαζεύω το υπέροχο σχέδιο. Και στα ιταλικά να ήταν, τα σχέδια είναι ποιητικά και υπεράνω γλωσσών, μιλούν από μόνα τους. 

 

Ευχαριστώ θειο που μ'έπρηξες κάποτε. 

[germanicus]

Από τον 12ο τόμο από τα άπαντα της Valentina που είχε βγάλει η Corriere Della Sera και είχε τίτλο La Montagna Incantanta (Το Μαγικό Βουνό). Η ομότιτλη ιστορία από το 1985.

 

Γιατί έτσι

 

 

 

 

υγ ναι. ξέρω. το σενάριο είναι κομματάκι για αυτούς που μοιράζονται πράγματα

 

[Θρηνωδός]

Valentina Pirata, 1980. 

 

 

 

[Indian]

Αυτό είναι που λέμε διαστημικό σεξ.  

 

 

 

[Retroplaymo]

Τι θα έχει δει/ζήσει και αυτό το κακόμοιρο το άλογο!

[Indian]

Αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι ότι όλες οι εφημερίδες της εποχής χρησιμοποίησαν την ίδια φωτογραφία. Τι έγινε? Δεν υπήρχε καμία άλλη να βάλουν?