BYRNE JOHN [ (1950) ]

[x for xepeta]

 

Ένας σημαντικός δημιουργός κόμικς που γνωρίσαμε στα μεταφρασμένα ελληνικά κόμικς, διαβάσαμε, αγαπήσαμε και μάθαμε να ξεχωρίζουμε. Επηρεασμένος από τις παλιές τηλεοπτικές εκπομπές του Superman και τα Marvel Comics, αφού έκανε ένα πέρασμα από μικρές εταιρίες, βρέθηκε στα γραφεία του House of Ideas.

 

 

Η εργατικότητά του ανέβαζε την αξιοπιστία του και του δίνεται να σκιτσάρει τον τίτλο του Iron Fist. Εκεί δημιουργεί το χαρακτήρα του Sabretooth, που αργότερα γίνεται μια πολύ σημαντική φιγούρα στη ζωή του Wolverine. Μαζί με το συγγραφέα Chris Claremont γίνονται ένα δυνατό και δημιουργικό ζευγάρι. Aφήνουν το σημάδι τους στον εμπορικό τίτλο του Spider-man ονόματι Marvel Team-Up, με πολλούς guest-star και δράση μόνο με σουπερήρωες και καθόλου χαρακτήρες με πολιτικές ταυτότητες.

 

 

Ο τίτλος που μεγαλουργούν είναι το X-Men. Εκεί ο σκιτσογράφος Dave Cockrum αποχωρεί και η θέση δίνεται στον Byrne. Ο τίτλος είναι σχετικά παρθένος, δεν έχει αναλωθεί στα μάτια του κοινού. Από το πρώτο τεύχος ήταν διμηνιαίος, με ιστορίες reprint τα τελευταία χρόνια, με χαρακτήρες σχετικά ανεξερεύνητους. Ο τίτλος χαρακτηριζόταν από τις χαμηλές πωλήσεις, που σήμαινε χαμηλές απαιτήσεις από τους εκδότες. Ό, τι έπρεπε για φρέσκες ιδέες. Και με μισή ντουζίνα νέους ήρωες καταφέρνουν γρήγορα να τον κάνουν έναν από τους ακρογωνιαίους τίτλους της εταιρίας.

 

 

Πολύ γρήγορα τη θέση του συγγραφέα μοιράζονται ο Byrne με τον Claremont. Όπως λέει ο τελευταίος, δεν ξεχώριζε η δουλειά του ενός από του άλλου. Αλληλοσυμπλήρωναν τις σκέψεις του και καταφέρνουν να γράψουν μερικές από τις καλύτερες περιπέτειες που γράφτηκαν σε αμερικάνικα περιοδικά.

 

 

Κάπου όμως η συνταγή χαλάει. Η ισχυρή προσωπικότητα του Byrne δημιουργεί προβλήματα στη σχέση τους. Πρώτος λόγος ο χαρακτήρας του Wolverine. O μεν Claremont θέλει να τον παρουσιάσει ως ένα ζώο που μεταλλάχθηκε σε άνθρωπο και να τον ξεφορτωθεί , ο δε Byrne προσπαθεί να τον κρατήσει με πάση θυσία ως καθαρόαιμο μεταλλαγμένο άνθρωπο σχεδόν τρελό. «Για μένα o Wolverine είναι ένας ψυχοπαθής που τρώει τα δημητριακά του με γάλα στην κουζίνα και μαχαιρώνει ψυχρά και ψύχραιμα την Kitty Pryde γιατί του είπε καλημέρα με περίεργο τρόπο». Αυτή ήταν η φράση που χρησιμοποιούσε για να προσδιορίσει τον ήρωά του. Από κάποιο σημείο και μετά κατηγορεί το συγγραφέα ότι πληρώνεται άδικα αφού όλες οι καλές ιδέες ήταν δικές του.

 

 

Για λίγο διάστημα ασχολείται με την ομάδα των Alpha Flight, μια καναδική ομάδα σουπερηρώων, που ενώ πουλάει εξαιρετικά τα σενάρια είναι κάτω του μετρίου. Ο ίδιος είχε δηλώσει ότι του είναι τόσο αδιάφοροι οι χαρακτήρες που δεν ξέρει τι να τους κάνει. Αποχωρεί για τον τίτλο του Hulk αλλά δεν αντέχει ούτε εκεί.

 

 

Του δίνεται μια από τις παιδικές του αγάπες. Οι 4 Φανταστικοί, έναν τίτλο που τον απογειώνει γράφοντας και σχεδιάζοντας μόνος του τις περιπέτειές τους. Θεωρήθηκε η καλύτερη εποχή τους μετά αυτή των Stan Lee και Jack Kirby. Στους X-Men αγάπησε τον Wolverine, εδώ είχε την Susan Storm ως αδυναμία του.

 

Δεν υπάρχει τίτλος που να μη δούλεψε. Spider-man, Captain America, Avengers, Iron Man. Ούτε λίγο ούτε πολύ είχε ό, τι ζητούσε. Από ένα σημείο και μετά δεν είναι θέμα χρημάτων οι δουλειές που του δίνονται αλλά απλώς του δίνονταν.

Βοηθάει το γιό της νέας τότε γυναίκας του, Kieron Dwyer, τον εκπαιδεύει και φροντίζει να φτάσει να σκιτσάρει τις περιπέτειες του Captain America. Διαβάσαμε αυτά τα τεύχη τα τελευταία χρόνια στα περιοδικά του εκδότη Καμπανά.

 

 

Έτσι σε μια χρυσή εποχή για τη DC του δίνεται ο Superman. Μια επιτυχημένη εποχή για το χαρακτήρα. Αφού το παρελθόν του ήρωα διαγράφεται μέσω του Crisis of Infinite Earths, καλείται ο Byrne να ξαναγράψει τις περιπέτειές του. Τον κάνει πιο ανθρώπινο, προσδιορίζει τις δυνάμεις του πολύ πιο χαμηλά και ζωντανεύει τον παρωχημένο ήρωα σε νέα δεδομένα. 3 τίτλοι εκδίδονται το μήνα και καταδέχεται να συνεργαστεί στα σκόρπια σενάρια με τον Marv Wolfman. Ακόμη και αυτόν όμως δεν το σέβεται, το μειώνει και τον προσβάλει συνέχεια. Μέχρι και τον τίτλο του Wolfman ήθελε, για να εξιστορήσει μέσω αυτού τις περιπέτειες του Superboy, πράγμα που του το αρνήθηκαν. Τον ελεύθερο χρόνο του έχτισε αρκετά limited series του Supes που εκδόθηκαν παράλληλα με τους βασικούς τίτλους.

 

 

Επιστρέφει στη Marvel και ασχολείται με τους Avengers και She-Hulk, με πιο ελαφριές και χιουμοριστικές ιστορίες. Κάπου εκεί εκμεταλλεύεται την επιτυχία των κόμικς του καιρού εκείνου και αποφασίζει να ασχοληθεί με προσωπικές του δημιουργίες. Παρουσιάζει τους Next Men, και του έρχεται μια μήνυση από τη Marvel. Το όνομα θυμίζει τους X-Men και δεν το δέχεται ο αντίπαλος εκδοτικός οίκος. Αναγκάζεται να αλλάξει τον τίτλο σε John Byrne’s Next Men και του απαγορεύεται να έχει το γράμμα Χ με διαφορετικό χρώμα από τον υπόλοιπο τίτλο. Ναι, τέτοιες αποφάσεις παίρνονται όταν είναι στη μέση χρήματα, δικηγόροι, και κριτήρια τύπου «ας κάνουμε το μικρό να χάσει όλο του το κεφάλαιο στο δικαστήριο». Βοηθάει τον Mignola στα πρώτα βήματα του Hellboy, γράφοντας την παρθενική του εμφάνιση και την πρώτη μεγάλη περιπέτεια. Αποκτά εχθρούς στο πρόσωπο των περισσότερων δημιουργών της Image θεωρώντας τους ανίκανους.

 

 

Εκεί κάπου το αστέρι του αρχίζει να δύει. Ενώ του δίνονται πολλοί και διάφοροι χαρακτήρες της DC, το πλακάτ πια σκίτσο του δεν έχει θέση στη νέα εποχή. Κάνει ένα μεγάλο πέρασμα στη Wonder Woman αλλά οι πωλήσεις δεν είναι ποτέ ικανοποιητικές. Προσπαθεί να χτίσει το crossover Genesis, αλλά σχεδόν όλοι οι εκδότες τον μποϋκοτάρουν και δε συνεργάζονται μαζί του 100%.

 

 

Το 1998 του δίνεται δουλειά σε διάφορους τίτλους του Spider-man και X-Men αλλά δεν ικανοποιούν κανέναν. Ενώ ο τελευταίος τίτλος είναι βιώσιμος κλείνει για να παρουσιαστούν φρέσκιες ιδέες και όχι αναμασήματα του παρελθόντος. Το δυνατό του ταπεραμέντο δεν του επιτρέπει να επιστρέψει ποτέ στην Marvel. Ακολούθησαν δουλειές στην IDW Comics, χωρίς ποτέ να παρουσιάσει κάτι αξιόλογο. Μια από τις πιο περίεργες δημιουργίες του εκεί ήταν χτίσιμο ιστοριών του Star Trek χρησιμοποιώντας διάφορες φωτογραφίες του πρώτου τηλεοπτικού σίριαλ με την προσθήκη μπαλονιών. Φωτορομάντζα που οι Αμερικάνοι ονομάζουν Fumetti. Έναν όρο κλεμμένο από την Ιταλική σκηνή, που όμως δε σημαίνει το ίδιο πράγμα.

 

 

Το σκίτσο του δυναμικό έχει επηρεάσει πολλούς καλλιτέχνες. Ο Jim Lee είναι ένα ας πούμε πνευματικό παιδί του. Η εργατικότητά του και η αξιοπιστία του  σε θέματα deadline τον έκαναν από τους πιο αγαπητούς δημιουργούς των εκδοτών. Η ισχυρή του προσωπικότητα όμως ήταν εμπόδιο στην καριέρα του. Τα βάζει ακόμη και με τον Jack Kirby. Ο τελευταίος μη γνωρίζοντας τα χρήματα που έχει κερδίσει η εταιρία με τις δημιουργίες του απαιτεί, ακόμη και στην εποχή μας μέσω των κληρονόμων του, χρήματα και δικαιώματα από τη δουλειά του. Ο Byrne τον κατηγορεί ότι δε σεβάστηκε το συμβόλαιό του «Εγώ είμαι γρανάζι της εταιρίας και φροντίζω για το καλό της εταιρίας». Αυτή είναι μια συχνή αντιμετώπιση συνυφασμένη με την ψυχοσύνθεση του αμερικάνου πολίτη  για την καπιταλιστική του χώρα. Κάπως έτσι αντιμετωπίζεται το κράτος από τα σκληρά κομουνιστικά καθεστώτα.

 

 

Προσωπικά η μεγαλύτερη αλλαγή στο σχέδιό του που παρατήρησα είναι η μεγέθυνση των χαρακτήρων. Οι φιγούρες του ανά τις δεκαετίες αρχίζουν να καταλαμβάνουν όλο και περισσότερο χώρο στα καρέ. Οι μικρές φιγούρες του γίνονται όλο και πιο μεγάλες, και πολλές φορές δε σχεδιάζει background είτε γιατί πια δεν έχει χώρο είτε γιατί δε θέλει. Οι εκφράσεις των προσώπων είναι τόσο συγκεκριμένες που είναι πια μόνο μία φιγούρα. Το ίδιο κάνει και ο Manara.

 

Η σημαντική θέση στο πάνθεον των δημιουργών της 9^ης Τέχνης στην Αμερικάνικη σκηνή δε γίνεται να μην του δοθεί. Αυτοί που μεγαλώσαμε με τα περιοδικά του Σπάιντερ-μαν του 1980-1990 τον μάθαμε και χαιρόμασταν να βλέπουμε το σκίτσο του. Ήταν από τους πρώτους καλλιτέχνες που ξεχωρίζαμε και κάναμε μέσω αυτού τους X-Men έναν τίτλο που χαρακτήριζε τα νιάτα μας.

 

Βιογραφία του στο wikipedia.

Προσωπική του σελίδα με forum.

Καταγραφή της δουλειάς του.

Μία από τις πολλές συνεντεύξεις του που μπορείτε να βρείτε στο ιντερνετ. Ο αλμυρός του λόγος για όλους είναι έκδηλος.

Μία λίστα με τις καλύτερες δουλειές του.

[batigoal]

  σουπερ τουμπανιασμενη υπερπαρουσιαση 

 

Μπραβο Θοδωρη, ελπιζω να εχεις κι αλλες τετοιες παρουσιασεις στα σκαρια 

 

[Βασιλεύς των κόμικς]

     TΙΠΟΤΑ ΑΛΛΟ.

[Lord Makro]

Ένας από τους μεγαλύτερους όλων των εποχών

[x for xepeta]

Για να προσθέσουμε μερικά ακόμη στοιχεία

 

1. Ο Jim Lee, ένας καλλιτέχνης βαθειά επηρεασμένος από το στιλ του John Byrne, του είχε προτείνει να παρουσιάσει την creator owned δουλειά του, Next Men, στην Image. Από τα λεγόμενά τους δεν τον είχε προτείνει να γίνει ιδρυτικό μέλος της Image, αφού ακόμη και οι ίδιοι τους δεν αυτοαποκαλούνταν ακόμη έτσι. Εξάλλου άνηκαν εκδοτικά στη MALIBU Comics. O Byrne προτίμησε να εκδοθεί κάτω από την ομπρέλα της Dark Horse. Οι σχέσεις τους βέβαια πήγαιναν από το κακό στο χειρότερο, ανταλλάσοντας ό,τι πιο προσβλητικό τους ερχόταν στο νου κάθε φορά.

 

2. O Byrne με τη δουλειά του προσπαθούσε να μειώσει το Rob Liefield. Ορίστε πώς:

 

Χτίζει μερικές σελίδες...

 

...μιμούμενος αυτές...

 

...και αφού τον κατσαδιάζει δήθεν η editor...

 

...τις χτίζει όπως αυτός ξέρει. Κάνει μέχρι και λογοπαίγνιο με τον τίτλο. Προσέξτε το.

 

3. Ακόμη και με τον Claremont έχτιζε καβγαδάκια στις σελίδες τους. Έβαζε τον Doom  σε τεύχος του των F4 να ειρωνεύεται ότι οι X-MEN νίκησαν ένα ρομπότ και όχι τον ίδιο τον Dr Doom (στο X-MEN #150 του Claremont). O Chris του το ανταπέδιδε αναλόγως σε δικό του σενάριο. Όλα αυτά για να δείξει ο ένας στον άλλον τι ανούσιο ως αποτέλεσμα ήταν το σενάριο του αντίπαλού του.