Η διαμάχη των ρευμάτων [ Από το πόνημα: "Τα κόμικς που αγαπήσαμε" ]

[Επισκέπτης]

Η διαμάχη των ρευμάτων και ο αντίκτυπός της.(Απόσπασμα από το πόνημα των Νίκου Δημ. Νικολαΐδη-Γιώργου Πολ Παπαδάκη)

 

Η 20ετία 1970-1990, τα αλησμόνητα “seventies” και “eighties”, αποτιμάται ως μια χρονική περίοδος έντονων ανταγωνισμών.

Κατά τη διάρκειά της είχαμε την κορύφωση μιας σειράς διεθνών συγκρούσεων σε περιφερειακό επίπεδο οι οποίες οδήγησαν αρκετά καθεστώτα σε βαθιές εσωτερικές κρίσεις, ενώ η συνεχιζόμενη αντιπαράθεση των δύο (τότε) υπερδυνάμεων εκφράσθηκε με χίλιους δυο τρόπους.

 

Η παρατεταμένη εκείνη ένταση, ευνοημένη από το διπλωματικό παρασκήνιο και την αδηφάγα επιθυμία για όλο και περισσότερους πολεμικούς εξοπλισμούς, ήταν η αναπόφευκτη συνέπεια του ψυχροπολεμικού κλίματος που κυριαρχούσε.

Ο διπολικός ανταγωνισμός της πολιτικής κατάστασης είχε τον αντίκτυπό του και σε κοινωνικό επίπεδο, που εκφράσθηκε με τάσεις και γραμμές αμφισβήτησης των ρευμάτων του πρόσφατου παρελθόντος.

 

Στις επιστήμες, στις τέχνες, στην κοινωνία ολόκληρη υπήρξαν παράλληλα σημαντικές καινοτομίες, σε μία προσπάθεια να σπάσουν οι αγκυλώσεις τις οποίες δημιουργούσε η προσήλωση σε παραδοσιακές αξίες, που σιγά- σιγά ξεπερνιόνταν.

 

Η μουσική σκηνή επί παραδείγματι, ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά πεδία εκδήλωσης νέων επιρροών, χαρακτηρίσθηκε και αυτή από την αναμέτρηση δύο κυρίαρχων μορφών, της κλασσικής ροκ μουσικής με τη νεόκοπη ντίσκο («disco»).

Θα λέγαμε μάλιστα ότι, πέρα από τις προτιμήσεις του κοινού, οι διαφορές που διακρίνονταν μεταξύ των οπαδών της μίας ή της άλλης πλευράς ξέφευγαν από τα στενά όρια μίας ψυχαγωγικής επιλογής. Αντικατόπτριζαν δηλαδή κάτι βαθύτερο, την επιθυμία του ατόμου να τις μετατρέψει σε τρόπο έκφρασης, αν όχι και σε μια γενικότερη στάση ζωής.

 

Οι «ροκάδες» όπως αποκαλούνταν, ντύνονταν με συγκεκριμένο τρόπο, σύχναζαν στα δικά τους ιδιαίτερα στέκια, ήταν αμφισβητίες και ελεύθεροι («free») στις σχέσεις τους. Στον αντίποδα, είχαμε τους κομφορμιστές, προσεγμένους στην εμφάνιση και πολύ τυποποιημένους «καρεκλάδες», που προτιμούσαν ένα τελείως διαφορετικό στιλ διαβίωσης.

 

Κάθε νέος ή νέα επέλεγε εκείνο το είδος της μουσικής (και κατ’ ουσία συμπεριφοράς) που ταίριαζε περισσότερο στις καταβολές, την κουλτούρα ή τις ανησυχίες του. Ίσως θα ήταν υπερβολή να κατηγοριοποιήσουμε τις δύο ομάδες, ωστόσο μπορούμε να πούμε ότι τα παιδιά με την πιο ασυμβίβαστη προσωπικότητα στρέφονταν συνήθως στη ροκ μουσική και τα «παρακλάδια» της (“punk”, “heavy metal”) Αντίθετα, στο χώρο της ντίσκο κυριαρχούσαν τις πιο πολλές φορές οι «καρεκλάδες», χαρακτήρες δηλαδή προσηλωμένοι στα μοντέλα επιτυχίας που πρόβαλλαν τα τότε Μ.Μ.Ε.

 

Στη χώρα μας εξάλλου, η αντιπαλότητα μεταξύ δύο αντίπαλων δογμάτων δεν ήταν κάτι το νέο. Είτε στην πολιτική, είτε στον αθλητισμό, το φαινόμενο έπαιρνε δραματικές διαστάσεις και ήταν βαθιά χαραγμένο στο θυμικό του νεοέλληνα. Ποιος θα ξεχάσει τα περίφημα «γαλάζια και πράσινα καφενεία» ή τους άπειρους καυγάδες -ακόμη και μεταξύ συγγενών- για τις κομματικές αλλά και τις ποδοσφαιρικές προτιμήσεις!

 

Στο πλαίσιο εκείνης της αντιπαράθεσης (αν μας επιτρέπεται να χρησιμοποιήσουμε τον όρο) δημιουργήθηκε μία ανάλογη κατάσταση και μεταξύ των νεαρών αναγνωστών.

 

Στην Ελλάδα και όσον αφορά στα εικονογραφημένα περιοδικά («comics»), τις εφηβικές προτιμήσεις συγκέντρωναν κυρίως τέσσερα εβδομαδιαία έντυπα, δύο για αγόρια και δύο για κορίτσια. Από τα μέσα της δεκαετίας του ‘70 ο ανταγωνισμός μεταξύ του ανανεωμένου «Μπλεκ» (στο οποίο είχαν συγχωνευθεί τα παλαιότερα «Ζαγκόρ» και «Όμπραξ») του ομίλου Ανεμοδουρά (σήμερα «Περιοδικός Τύπος») και του «Δυναμικού Αγοριού» του Νίκου Δεληγιώργη («Εκδόσεις 2001» και «Ελληνικές Περιοδικές Εκδόσεις») υπήρξε εντονότατος. Την τετράδα συμπλήρωναν τα δημοφιλή «Κατερίνα» και «Μανίνα», που μονοπωλούσαν την αντίστοιχη κοριτσίστικη αγορά.

 

Το αποτέλεσμα ήταν να διχαστεί στην πλειοψηφία του και το νεαρό κοινό, καθώς οι πιο πολλοί (-ες) κατέληγαν να χριστούν οπαδοί του ενός ή του άλλου αγαπημένου εντύπου. Λίγοι αποφάσιζαν να αγοράζουν και τα δύο, είτε λόγω οικονομικών δυσκολιών, ή (σπανιότερα) λόγω συνειδητής επιλογής.

Η ανάγκη ομαδοποίησης, ένα αναμφισβήτητο ίδιον της εφηβικής ηλικίας, έφεραν ως επακόλουθο (και εδώ) τη δημιουργία δύο αντίθετων πόλων τους οποίους χαρακτήριζε μια φανατική προσήλωση στο αντικείμενο της λατρείας τους. Έτσι, οι συχνές διαφωνίες μεταξύ «φρικιών» και «φλώρων», όπως κοροϊδευτικά αποκαλούσε η μια πλευρά την άλλη, καταγράφηκαν και πήραν τη μορφή «πανδημίας» μέσα από τις στήλες επιστολών του αναγνωστικού κοινού στα τέλη της δεκαετίας του ’80 και τις αρχές των ‘90s.

Επεξεργασία Οκτωβρίου 8, 2010 από Επισκέπτης

[Bonadrug]

Η διαίρεση που αναφέρει ο Νίκος αφορά κυρίως τον μαθητόκοσμο. Καθώς μεγαλώνουν οι ηλικίες, ανάμεσα στους φοιτητές των eighties, εκτός από τους ροκάδες και τους καρεκλάδες εμφανίζονται με μεγάλα ποσοστά και οι ....σκυλάδες κυρίως στην επαρχία βέβαια, που άκουγαν Σπυράκο...Μπουλουγουρά...Πίτσα και τα συναφή...Αμφιβάλλω αν διάβαζαν κόμικς βέβαια.

Πάντως τον Φίλαθλο τον διάβαζαν...